Feast of the Holy Family: Pangasinan Reflection

Say Masagradon Pamilya nen Maria, Jose tan Jesus so simbolo tan oliran na amin na pamilya. Mabetbet ya say Masagradon Pamilya so naneneng-neng tayo diad "belen" o samay scene ed say inkianak na Katawan. Diad belen naneng-neng tayo si Maria, say Ina ya apanonpanoy panangaro. Si Jose, say manangasikaso tan protective ya ama, tan si Jesus, say Manangilaban tayo, say Dios ya nagmaliw ya too. Saya so aneng-neng diad Ibaghilyo ya abasa.

Agaylay dekep ya nengnengen so belen. Lapud, singa aliling toy diad say belen, wadman lan amin so kareenan, say panangaro, say liket ya pirpirawat na amin ed pamilya tayo. Say babasaen ed sayan Simba so mangiiter ed sikatayo no anto so tuan elemento na pamilya: walay respeto, panangasikaso, panamerdona, panangaro, kareenan, responsibilidad. Tan saraya so wala komon ed amin ya pamilya tayo.

Taloy agew ya abalang si Jesus. Sikara so linmad Jerusalem ya mansiblibra na passover. Ed sayan fiesta, dakerakel so totoo so walad Jerusalem. Piga-pigaran pamilya so maniiba ya onland Jerusalem tan saray sankakanayaon met lan lamang so manbibiyahe ya paonla tan pasembet. Kanian, say amta da di Jose tan si Maria et si Jesus, ya labinduay taon la ed saman, et kaibad saray kakanayon da ya onsesempet. Taloy agew ya abalang. Taloy agew ya inanap da si Jesus ed Jeursalem (aliling toy singa diad Manila, abalang si Jesus). Taloy agew ya walay paga, takot tan kesaw kaibay puyat ya pana-anap day ateng to. Kanian, nen nalmo rad timplo, ontan lay liket da. Tan say tepet nen Maria, so tepet na amin ya ateng ed say anak dan akapangiter na ermen tan paga ed sikara: Anak, akin et onyay ginawam ed sikami? Mapalaloy pagpaga mi nen amam diad panaanap mid sika."

Akin et onyay ginawam ed sikami? Panon ya ebatan iyan tepet na sakey ya anak no sikato la ag ondendengel ed say ateng to. No agto la panisian so simbawa na ama tan ina to. Panon ya ebatan iya na ateng no nalilingwanan da lan asikasoen so anak da. No abalang la so panangaro, pakatalus tan panamerdona?

Akin et bibirbiren tayon masagrado so pamilya di Jose, Maria tan Jesus? Lapud walad sikara si Jesus, say Anak na Dios. Say kiwawala, say presensia na Katawan so angiter na inkasagrado na Pamilya da. Say Dios labat so makapangiter labat iya. Sirin, say pamilya tayo met so sarag tan nepeg ya natawag met ya masagrado no walad kapegleyan tayo so Katawan tayon Jesukristo. Ta nagawa ya no walad pamilya tayo so respeto, panangasikaso, panamerdona, panangaro, kareenan, responsibilidad. Diad pankakasakey na pamilya tayo, wadman so Katawan. "The family that prays together, stays together." Duara sirin so kerew ko ed saray pamilya tayo. Mandasal tayo a sakey a pamilya. Mandasal antes na mangan. Mandasal ed oras na oracion.

Masagrado so pamilya lapud say kiwawala na Katawan so walad pamilya tayo. Komon diad maseet tayon panpipikasi, say pamilya tayon amin et nabendisionan na Katawan. Ontan la komon. Amen.

3rd Sunday of Advent C: Pangasinan Reflection

Walay nangel ko ya manco-complain: "No say Dios labat komon aliwan masyadon demanding, maliket so bilay!" Wala met so kabat ko ya imbagad tod siak ya ag la manisiad Dios. Anggpo la so Dios ed bilay ko, kuanto. Akin? Tepet ko. Convenient ed siak. Ta no walay Dios, mibababali ed bilay ko, tan agko nagawaan so labay kon gawawen. Magmamaliw a disturbo tan kwatit sirin so Dios ed bilay? Twa ya kasi? Say ebat: Twa. Mibabali so Dios ed bilay tayo. Say kwatit ed bilay tayo. Aliwa ablet pian pagmaliwen ton maermen so bilay tayo no ingen pian maliket so bilay tayo. Mibabali so Dios pian naiwanwan to itayo ed dalan no sikatayo so nababalang; mibabali so Dios no sikatayo so maermen, pian naligliwaan tayo. Mibabali so Dios no wala tayod kaermenan pian agtayo manbokbokor. Balet, aliwa yan pasootan. Walad sikatayo no awaten tayo so pibabali na Dios ed bilay tayo -- pian ontan et wala tayod twa tan peteg a makritianon panagbiliay.

Diad opisina na Parokya tayo, inagew-agew a wala so mangangala na baptismal certificate. Saman ya certificate so mangiiter na proiba, ya saman a too et abinyagan, sirin, sikato so Kristianon Katoliko. Uusaren tan ya certificate a sakey ya supporting documents pian makala na passport, naalay pension, maka-lay trabaho. Balet, saman ya papel et agto naibaga no saman ya too et aliwan corrupt, aliwan matakew, maong a too, maaro ed kapara to, susumpalen to so ganggan na Dios tan say simbaan. Agto met ibabaga no saman a too et maliket o maermen o mapagpaga ed bilay to.

Diad ibanghilyo, inasinggeran na pigaran Judio si Juan Bautista. Labay da so manpabinyag. Tan tinepet da: Anto so nepeg min gawaen. Inkuan nen Juan: Agyo ra papaolyan so kapara yo. No duara so kawes yo, iter yod arum imay sakey. Agyo ra sasaulen so kaparan. Tan agyo ra lalamesen. Saray sumisingil na bius, saray sondalo so linmad si Juan a manetepet met. Ontan la so imbaga nen Juan. Agto imbaga ya mansalat iray trabaho ra, no ingen, sumpalen da so trabaho ra unong ed say gangan na Dios. Say antikey ya salita: manbilay unong ed panangaro tan panangasi; manbilay ya walay panangasikaso ed kapara; manbilay ya walad pikakaaro ed Dios. Saya so makapangiter na liket tan ligliwa ed bilay, aliwan pagpaga o takot.

Onya labat so kerew na Katawan sirin: manbilay a matuan Kristiano, aliwa labat diad ngaran, no ingen diad gawa. Tan diad panagbilay. Sikatayo so Kristiano, anggaman anto so kimey, trabaho tan kipapasen tayo ed bilay. Saksakey so nepeg tayon tumboken: say magmaliw a sakey a Kristiano diad kanunutan. salita, tan diad gawa. Mainomay so mangibagay, "Siak et saradon katoliko". Balet, sipaparaan tayo la kasin ibilay ya anggan iner, tan anton situasyon?

Diad say isabi na Christmas, onya komon so walad kapusoan tayo. Tua, mabilay si Kristo tan wadia ed kapegleyan tayo. Kanian, onya la so panpaparaan tayo na isabi agew na Christmas. Komon, sikatayo so manpasimbalo a sakey a Kristiano, pian say bansa, baley tan pamilya tayo et tuan natawag a Makristiano. Ontan pa komon. Amen.

2nd Sunday of Advent C: Pangasinan Reflections

Baleg so deral ya inawit na Bagyon Pablo diad Mindanao. Pasen ya ngal-ngali ag nabisita na bagyo!  No nengnengen ko so agawa ed saray taga diman, diad say inka-andi na panayaman da, say panbilay da, trabaho tan ingen panangan; tan diad inka-andi na say inararo dad bilay: ateng, asawa, anak, agi, apo. Panon la ra kasi? Anto ni so arapen da? Walay aneng-neng kod balita ed TV ya aka-ebat ed sarayan tepet ko. Sakey ya ina ya awit to so pala. Onkekerew na tulong balet sikato so mankikimey, mangokotkot, man-naapiger na abong ton aderal. Aneng-neng ko so walad sikato ya mangiiter na biskeg ed sikato, tan saray kakaiba ton asalanta na say bagyo: ILALO.

Say ilalo so makapanyarin salita tan realidad. Say ilalo so mangi-iter na biskeg ed sikatayon arapen so kairapan natan ta lapud walay naneneng-neng nin maong tan maabig ya future. Say ilalo so kaiba tayod kairapan. Diad ilalo, ag tayo man-surrender ed saray kairapan natan. Say ilalo so makapangiter na biskeg ya labanan ya amin ya kairapan, tan anggad anton kaugsan natan.

Saman ya ina ya apanoy ilalo ed kapegleyan na kairapan to et ipapanengneng to ni so twan kabaliksan na ilalo o hope. Say biskeg tan kabaliksan na ilalo et nepeg ya walay katekep ton PANAGPARAAN. Wala so ilalo tayon wala ni so mas marakep tan makabaliksan ya future tayo lapud say mensahe na asumpal lan agawa, negatibo man o positibon experiensia, tan say resolution tan planon agla naulit iray agawan makapoyo tan mauges. Agtayo labat sirin manaalagar ed say isabi na maong ya future tayo, no ingen, no sikatayo so walay ilalo, nepeg ya mankimey tan iparaan so sayan maong ya future tayo. Aliwa sirin ya "bahala na" attitude so ilalo. No ingen walay malinew tan maoksoy ya gawaen pian nalabanan so saray mangiiter na kairapan tan kaugsan ed bilay tayo natan.

Onya so awit na unaan ya babasaen ed libro na propita Baruch. Say ilalo ya awit na imbaga tod saray taga Jerusalem ya walad kairapan. Tan say ilalo met so awit nen Juan Bautista nen inpalapag tod karaklan so isabi na Manangilaban. Pian makana so pangabet ed say isabi na Managnilaban nepeg ya manparaan tayo. "Manbabawi kayod saray kasalanan yo!" kuan nen Juan Bautista. Iparaan so isabi na Managilaban; "nakaukolan a napetek iray malikon daladalan, tan napatar iray matibagkul a daladalan."
Diad isabi na Manangilaban tayo, nepeg ya apatas la so matibagkol ya dalan; nepeg ya maptek la so malikolikon dalan. Say kultura na katwaan, trusthworthiness, responsibilidad, decency ed public service tan diad personal ya panag-bilay. Diad abong, eskwelaan, trabaho. Agtayo labat walad pireg-pireg. Nepeg ya ongalaw tan mankakasakey tayo pian twan nalaban tayo so kaugsan tan onbulaslas so kamaungan.
Diad say ILALO walay biskeg ya naiter ed pananisia tayo; tan diad sayan pananisia, sikatyao komon so mambilay ed panangaro.

Ontan la komon. Amen.

1st Sunday of Advent C: Pangasinan Reflection

Anggapo so malabay ya manalagar; balet, lalabayen tayo so manalagar no sikatayo so akaparaan.

Ed sayan simba, onggapo so panaoan na Adbiento na simbaan. No maminsan sayan panaon et tawagen tayon pananaon na panalagar. Say Adbiento et panaon ya inter na Simbaan ya panalagar ed say isabi na Christmas; tan say kumadwan isabi na Katawan a sakey ya Ari, ya mangokom ed amin ya pinalsa.

Apatiran simba so panalagar tayo ed panaon na Adbiento. Tan sayan panaon et alilwan panalagar labat, no ingen panaon met ya panag-paraan.

Unaan, say panparaan tayo ed say silibrasyon na Christmas, say isabi na Manangliban tayo ed mundo. Panon tayo sirin ya manparaan ed isabi na Christmas? Saray gagawaen tayo kasi et sikara iraya so twan panag-paraan ed say silibrasyon na Christmas?

Anto ra so manunaan ya gagawaen tayo? Sikara iraya kasi mangipaparaan ed sikatayo ed say isabi na Manangilaban tayo no Christmas?

Twa, pian nipanengneng tayo so magayaga tan maliket ya panaon na Christmas, manipaalgey tayo na Christmas tree, mansabit na nanduroman silew, mangaliw tan manbalkot na regalo ya iter no Christmas.

Maliket tayon gagawaen iraya. Balet say twa, agtayo la makaalagar ed say isabi na Christmas. Ta saraya et sililbrasyon tayo la na Christmas ya ginmapo la nen September, odino say unaan ya “ber” ya bulan!

Ed sayan taon na panaon na Adbiento, itdan tayo’y dili tayon manalagar. Ta nanengneng so panangaro na sakey no amta to manalagar. Manalagar ya walay anos. Unong ed si San Pablo, say “aro et maanos.”  Tan diad panalagar tayo, itdan tayo met na dili tayon manparaan. Panon?

Diad inkatoor tayod say panaalagar tayo. Fidelity. Matoor ed say ganggan na Dios. Matoor tayo ed saray sipan tayo. Matoor tayo ed saray responsibilidad tan saray kimey tayo.

Diad agtayo inkatoor, sikatayo so mankakasalanan. Diad agtayo matoor ya panumbok ed saray ganggan na Katawan laut la ed ganggan na panangaro, sikatayo so mankakasalanan. Diad agtayo matoor ya oonoren iray sipan tayo, saray akipaknaan tayo, sikatayo so mankakasalanan. Sirin, say manunoaan ya panparaan tayo ed sayan panalagar ya mapaaro: say inkatoor tayo.

Onya so ibabalikas na say Ibanghilyo ya abasa: say Katawan so peteg ya onsabi. Tan sikatayo so miarap ed sikato.

Diad kumadwan babasaen nangelan tayo no anto yan ganggan awiten no sikatayo so miarapan ed say Katawan: "Pabalegen tan palaknabey Katawan komun so panaarowan yo tan say panangaro yod arum a totoo". Saya so ganggan na panangaro so sukat odino standard no panon tayon miarap ed say Katawan.

"Kanyan nakaukolan a sipaparaan kayo lawas tan ag yo totoondaay mampikasi.." Diad sayan unaan a Simba na Adbiento, sayan inbalikas na Katawan so mangiter na liwawa ed sikatayo ran manaalagar ed say isabi ra. Agtayo ontotondan mampikasi. Dasal. Ta diad sayan pandarasal tayo, say grasya tan kiwawala na Katawan komon so walad sikatayo pian ontan et sipaparaan tayon mangabet tan onarap ed say Katawan tayon Jesuskristo. Ontan pa komon. Amen.

Solemnity of Christ the King: Pangasinan Reflection

Amin ya ari walay trono to. Ta lapud say trono et mangibabalikas na pakapanyari tan panag-uley na ari. Diad say trono na ari diman mano-oley, manlalapud trono so katonongan, saray ganggan ta saray kekerewen na saray totoo. Say trono et simbolo na inkaari na siopan ya oniiron ed saman.

No anton klasen trono so walad ari, ontan met no anton klasen panagoley na ari.

Sisilibraan tayo natan so solemnidad na Kriston Ari. Si Jesus so ari tayo, sikato so andi-anggan ya ari na bilay, history tan amin ya mundo. Tan nidumaduma so trono to.

Naalmo tayon yan trono na Katawan tayon Jesu Cristo ya ari tayo ed amin ya simbaan tayo, ed amin ya kaabongan na Katoliko, sakey ya tandan bibirbiren nen saman nin panaon. Sayan trono na Criston Ari et say KRUS.

Nidumaduma ya ed saray arum ya trono.

Unaan, diad posisyon na sayan trono. Imbes ya say trono et posisyon na pakapanyari, sakey ya irongan na ri, si Kristo ya Ari tayo et akadokel ya inpasak ed krus ya trono to. Tan sakbay ya inpasak ed krus, sinakbat to yan krus, tan amitlon atumba, ya sankasakbat so krus. Tan diad sayan krus, si Kristo ya Ari tayo inter to so bilay to para sikatayo. “Anggapoy toon babaleg so panangaro tod saray kakaaro to nen say toon mangibagat na bilay to para sikara.” (Jn 15,13)

Kumadwa, antoy inkagawa na say trono nen Kristo ya Ari tayo? Saray arum ya ri saray trono da et gawad balitok, odino sankablian ya materiales. Tan saray onasingger ed sarayan trono et nalikas da so pakapanyari na ari da; tan nalikas da met no panon so inkamelag da et arap na ari dan akayorong ed tronon balitok.

Balet, diad krus, ya gawad kiew tan amansaan na dala na Katawan, no sikatayo so onasingger, nanengneng tayo so twan bayar na kilalaban tayo, say bunga na kasalanan tayo, tan say agnatokor a panangasi na Katawan ed sikatayo. Sayan krus ya kaiba tan parte na amin ya abong na Katoliko et mangibabalikas ed sikatayo ay sayan ari tayo, diad panagpaabeba to, diad panangaro tan panangasi to, diad kaaralman ya panaglinkur to, say bilay to inter to pian sikatayo so naitday bilay!

Kumatlo, sayan trono na Katawan a krus et say pasen odino location to.  Say krus et simbolo na kairapan. Say kairapan et realidad na amin a too. Amin tayo makakalikna na kairapan. Sirin, sayan trono et asinsinger ed siaktayo. Tan lapud sayan, sikatayo so mikakabiangan ed say liknaan tayon kairapan. Nadidiwit, nalilikna tayon lanang so trono na say Ari tayo!

Say Katawan lapud  akikasakey ed say kairapan tayo, et aabuloyan to itayon mikabiangan ed say inpanari to. Mikasakey tyao ed trono to, no ipikasakey tayo so amin ya kairapan tayo ed say kairapan to. No awiten tayo ray kairapan tayo diad altar to. Tan sayakopen ton amin iraya, awiten to ed puso to, linisan to na saray dala to.

Amin tayo srin et kaiba na say Ari tayo. Tan amin tayon aakoen so krus na Katawan, walad sikatayo met so pakapanyarin taloen so kaugsan, ikayat so panagoley na panangasi, katonongan tan say Panarian na Dios mismo.

Ontan pa komon. Amen.

33rd Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Unong ed say Ibanghilyo, nasabi so panaon ya say agew et naandian lay liwawa to, tan say bulan et anggapo met la so sinag to, tan saray bituwen et napelag irad manlapud tawen. No onsabi rayan panaon, nanengneng tayo met so isabi lamet na Katawan tayon Jesucristo. Onleksab ya apanaoy pakapanyari tan gloria. Ibaki to ra so angeles to ya mantipon ed saray apili na Dios. Sikato ya so panaon ya pansamputan na mundo. Say kumadwan isabi na Katawan tayon Jesukristo.
Diad sayan kumadwan isabi na Katawan, sikato so onleksab ed gloria a sakey ya Ari. Ari na amin a pinalsa. Ari ed amin ya panaon. Ari ya maninsintinsia ed sikatayon amin. Ari ya sakey ya "judge" ya tiponen to ra ed saksakey ya pasen iray apili na Dios. Duara labat so pangibakian na Katawan ed sikatayo: Smoking odino Non-Smoking area!
No narerengel tan nababasa tayo ra yan kabiangan na say Masanton Sulat, say mabetbet ya liknaan tayo et say paga tan takot, ingen. No nabitla so salitan "okom la", ontan lan agnaibalikas so sayan paga tan takot tayo.

Balet nen unaan iran panaon, diad panaon na saray unaan ya Kristianon, aliwan paga tan takot so walad liknaan da no nabitla so "Kumadwan Isabi na Katawan". Sarayan Kristianos so nanaitdan iray ilalo tan magayagan panaalagar ed sayan isabi na Katawan. Pilalek da la so isabi na Katawan. Akin? Say panaon da nen saman et panaon na persecution, sikara so eerelen, papairapen, papateyen lapud say pananisia rad si Kristo. Kanian, sarayan sulat so tatawagen ya "apocalytic literature" so mangiiter na encouragement, biskeg tan ilalo ed sikara diad kapegleyan na sarayan kairapan da. Tan onya so mensahe para sikara: amin iraya et ondalan ya amin: say kairapan tan kaugsan. Amin iraya naandi. Diad samput say kamaungan, say katunongan, say pakapanyari na Katawan so mantalonggaring lan lamang ed sampot no sikato so ompawil ya mangukom ed katunongan. Saya so panaon ya say pakapanyari na Dios so nabirbir na amin tan saray mauges so nadusa.

Sayan panaon so tuan onsabi. No kapigan. Anggapo so makaamta. Balet onya so tuan nagawa. Amin irayan sankaneng-neng tayo. Tan amin irayan amta tan kabat tayo natan. Amin iraya et napasimbalo unong ed say petey ya plano tan linawa na Dios. Ag linawa na Dios ya say too et walad kasalanan. Ya say too et onsilong ed kaugsan. Diad peteg ya plano na Dios, say too so manbilay ed katunongan, aliwan diad tilaan tan bosolan. Ag nepeg ya pakas-kasi so too ed kapara ton too. Pateyen to so kapara to. Saolen to, tilaan to, taktakoten to, saliwen to.

Diad sarayan panaon tayo, singa say kaugsan tan saray mauges so manaari. Walad sikara so kayamanan tan pakapanyari. Balet, unong ed say ibanghilyo: amin iraya naandi. Anggapo so natilak no ag say Dios labat. Naandipat ya amin likud ed say Dios tan say salita to. Diad isabi nen Jesus ya Ari tan Katawan tayo, taluen to irayan kaugsan. Tan ipawil to so kauksoyan na amin unong ed pakapanyari tan linawa to.

Walay katwaan to may mabetbet ya ibabaga tayo no sikatayo so apasakitan odino nanaimatonan tayo so singa agnapolpoltot ya kaugsan ed kaliberliber tayo. Say pikasi tayon mabetbet: say Dios la so akuoley ed sikara. Diad sampot na panaon, ipapaneng-neng na Dios ed amin ya kaugsan ya sikato so mauley ed amin, makapanyari tan matunong. Say hustisiya na Dios so nalikna tan naawat na amin. Tandaan: Smoking odino Non-smoking area so laen tayo.

Ontan la komon. Amen.

32nd Sunday in Ordinary Time B: Pangasinan Reflection

Walay dwaran istorya na nangel tayo ed saray babasaen ed sayan Simba. Dwaran istory nipaakar ed dwaran balo ya bii. Diad unaan a babasaen, nangelan tayo so istorya nipaakar ed si Propita  Elias. Panaon na eras lapud abayag lan anggpoy oran. Anggapoy naakan. Anggapoy nainom. Dakerakel so totoon ompapatey ed eras. Sikato so linmad sakey ya abong. Tan onkekerew na kanen. Say wadman et samay balopn bii tan say anak to. Sikato so ompaway ya mangalay kiew  pian iluto to la so sampot ya arina to tan say apupot lan larak to. Inkuantod si Elijah no kasumpal; dan mangan alagaren da la so ipatey da!

“Agka natatakot! Agka mapagpaga!”, kuan nen Elias. Iter mod siak tan ya kanen yo tan say Dios agto ka paolyan. Agnaupot so arinan walad buyog mo, tan ag naandi so larak ya walad yaong mo. Saman ya ablon bii, inter tod si Propita Elias so sampot ya kanen da komon nen anak to. Inter tod si Elijah so kanen ya kabaliksan na bilay da!

Diad Ibanghilyo nangelen tayo met so biin balo ya anengneng nen Jesus ya angipelag na abuloy to ed timplo. Dakel iray mangipepelag na abuloy da pra say timplo. Sayan biin balo so angipelag na dwaran sinilyo ya dagdaiset so kantidad to. Inkuan na Katawan nen anengneng to ya: “Kuankod sikayo a sayan mairap-bilay a balo et angipelag na dakel ni nen say impelag na siopaman ed sikaran amin. Ta amin da ray arum angipelag ira labat na nasosolukan da balet sayan bii, anggan mairap so bilay to, inter to lan amin so walan pambilay to."

Sarayan dwaran biin balo so saksakey so impanengneng da: Agay mabolos dan inter so sampot na kayaryan da, anggan say iter da et ingen say bilay da! Akin et sarag dan gawaen ya?

Diad sikatayo, mabetbet ya no mangiter tayo et manlalapud say sobra na kayaryan tayo.Mabetbet ya sarayan iiter tayo et anggapo so kabaliksan to ed pambibilay tayo ta dakerakel ni so natitilak ya para sikatayo.

Akin et anto so walad sarayan bibiin balo et agaylay inkabonlok?

Ebat: Ag ira antakot. “Agka natatakot!” kuan nen Propita Elias ed samay  bii. Agira antakot ya mangiter. Agira antakot ya ampan no mangiter ira et naipotan ira. Kanian, ontan la so inkabonlok da.

Samantala, say toon ngalngali ag mangiter et toon apanoy takot. Say katatakotan to et ampan naupotan, ya singa anggapo lay natilak para sikato. Antakot ya mabayag ya ombista o mitongtong ed arum ampan naupotay oras, kuno. Antakot ampan no mangiter na abuloy et  anggapo lay naisaliw toy load, odino palaman na tinapay, anggapo lay palamis, isaliw na extra ya t-shirt, balon cellphone. Twa ya kasi irayan takot tayo?

Ag ira antakot iramay dwaran balkon bibii lapud say PANAGMATALEK da ed say Dios a Katawan. Manisia ra ed say inkabonlok na Dios. Manmamatalek ira ed say panangasi na Dios ya agto ira paolyan. Ya diad kairapan da, say Dios iter ton amin so nakaukolan da. Manisia ra say Dios ya amalsan amin et ag masiblet. Kanian, no say Dios et ag masiblet, anto ni so natoktan da. Ag ira naupotan. Ag ira nakulangan. Ag ira naandian. Ta say Dios iter ton amin so nakaukolan tayo. Tan saya ni ingen et apano, aseksek tan manlapowa ingen.

Walay rason ya masiblet tayo, walay rason ya antakot tayo ya sikatayo so naupotan, nakulangan, naandian no say Dios tayo et masiblet! Balet no mabonlok so Dios, no ag masiblet so Dios, akin et mapagpaga tayo ya naandian tayo?

Diad sampot, samay balon amakan ed si Propita Elijah so naitdan na grasya tan bendision ya agto lan lamang nasabsabaan. “Onung na insipan na Katawan, diad panamegley nen Elias, ag naadian na arina so pasig tan ag naadian na larak so garapon.”

Manpikasi tayo ya naitdan tayo namas araldalem ya panagmatalek ed say panangasi tan inkabonlok na Dios pian naraalan tayo met so mapangasi tan mabonlok ed panagbilay tayo; bilay ya anggapoy pagpaga, no ingen bilay ya apanoy panagmatalek ed say Dios lawas.

31st Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflectioni (B)

Diad sayan ibanghilyo tayo imbangat na Katawan no panon tayon aroen so Dios a Katawan tayo. Kuan na Katawan, aroen tayo so Dios ed amin a puso, kamarerwa, kanunotan tan biskeg tayo. Twa say ibabaga na Katawan et aroen tayo so Dios ed amin ya inkatoo tayo. Tan sarayan apat so kabiangan na inkatoo tayon amin.

Intiron puso. Say puso tayo so kapegleyan na amin iray pirpirawat tan saray laba-labay tayo. Sirin, no aroen tayo ed amin ya puso tayo so Dios a Katawan, nepeg ya say Dios labat so pirpirawat tayo; abuloyan tayo so dili tayo ya nalikna iyan mandarlang ya pangpirpirawat ed Dios pian sikato so nakabat  tayo, natumbok tayo tan mikasakey tayon mas maong.

To love God with all our hearts, therefore, means to desire him, to allow ourselves to feel and to feed a burning desire deep within us to know him better, to follow him better, to be united to him.

Anto ra so pirpirawat, saray labalaby tayo ed bilay? No saray pinalsa na Dios o say Dios mismo so manunaan?

Intiron kamarerwa. Iimbitaan itayo na Dios ya sayan panpirpirawat tayo ed Sikato et pagmaliwen tayo decision ira para say Dios! Say too labat so walay kamarerwa to ya walay pakapanyari ton man-decide.  Tan aso o arum iran ayep et ag-ira makapan-decide no naogip ira na Simba odino onla ra ed simbaan. Say too labat ya walay kamererwa so walay kawayangan ton manpili, man-decide.

No aroen tayo ed amin ya kamarerwa tayo so Dios tetpeten tayod dili tayo: saray decision tayo et para say galang tan dayew na Dios a Katawan kasi?

Kanian tepeten, no saray decision tan saray pilien tay

Interon kanunutan. No aroen tayo so Dios ed amin ya kanunutan tayo, tepeten tayo ed dili tayo: anto so mabetbet ya walad nunot tayo? Ed inagew-agew? Say dili tayon lanang so nunuton tayo? No panon tayon makalmo? No anto ra so gawaen pian onyaman?

No aroen tayo so Dios ed amin nunot tayo, nepeg ya walay control tayo ed sarayan kanunotan tayo. Anapen so katwaan ya lanang. Manrala iray nipaakar ed say pangkamaungan na karaklan.

Panoen na kanunotan tayo na nipaakar ed say pananisia, saray salita na Dios ed Bilia, aliwan saray tila o tsismis ed arum tan saray kapara. No mauges tan anggapoy kakanaan so ikakarga tayo ed kanunotan tayo, ontan met so walad puso, tan kamarerwa tayo. Sirin, manalwar no anto so walad nunot tayo.

Interon biskeg. Nen kekerewen na Katawan ya aroen tayo so Dios ed interon biskeg tayo, ibabaga na Katawan ya aliwan mainomay iyan gawaen. Dakerakel ya panaon ya agay lay irap ya say Dios so pirpirawat na puso tayo, say Dios so walad decision na kamarerwa tayo, tan say Dios so walad kanunutan tayo. Nakukolan so biskeg tayo pian matoor tayo ed say pananisia tayo ed say Dios.

Diad say panbeneg tayo ed saray nanduroman tukso ed bilay tayo, tan diad interon kabiskegan tayo , benegan tayo si Satanas tan amin ya panamalikdo to. Diad tayo naipanengneng so panangaro tayod Dios ed interon kabiskegan tayo.

A singa saray sasanto. A singa si San Pedro Calungsod. Ed kapegleyan na kaugsan tan kaatapay bilay, ag binmatik, ag tinmakot, mabiskeg ya inarap to iraya lapud say panangaro to ed say Dios tan say kapara to.

Onya so tawag na Dios ed sikatayo ed sayan Simba: aroen so Dios ed interon puso, kamarerwa, kanunutan tan biskeg tayo. Tan diad sampot, nagamuran tayo so tumang ya inparaan na Dios ed saray matoor ed sikatayo lawas.

Ontan pa komun. Amen.

30th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Jesus, Anak nen David! Kasian mo ak! Sikato ya so pikakasi nen Bartimeo ed si Jesus. Si Bartimeo et sakey ya mipapayabol tan sakey ya bulag. Mair-irap so kipapasen nen Bartimeo. Walad kabilongetan. Tan lapud ag-makanengneng, anggapo so nasarag ton arum ya gawaen no ag ingen mipayabol pian sikato so nabilay. Kanian, nen nangelan ton si Jesus so ondadalan dimad kawalaan to, ontan la si paneyag to ed si Jesus: "Jesus, Anak nen David! Kasian mo ak!"

Nangel iya nen Jesus. Tinawag to ya onasinger ed sikato si Bartimeo. Insan to pinaabaig. Akeneng-neng si Bartimeo. Sayan makapalik-liket ya agawad si Bartimeo et ag nansampot nen sikato so akaneng-neng la. Unong ed say ibanghilyo, wala ni mas makapalik-liket ya agawa. Unong ed si San Marcos: Si Bartimeo so "inmabig ed saman a bekta tan tinmombuk ed kinen Jesus." Si Bartimeo nagmaliw ya disipulo nen Jesus. Nagmaliw ya manumbok na Katawan.

Walay pakabirbiran tayo ya si Bartimeo et kabkabat na saray unaan ya Kristiano nen saman. Lapud kabat da so ngaran to tan say ama to. Pigpigara so abitla ran ngaran ya tinatambal nen Jesus. Anggan samay pinaoli tod bilay ya taga Naim et tinawag na saray Evangelista ya anak na sakey ya balo a taga Naim. Samay inaponan na dakerakel ya dimonyo et ya pinaabig nen Jesus et agmet abitla so ngaran to.

Walay sakey ya singa insignificant detail nen si Bartimeo so tinawag nen Jesus. Si Bartimeo so tampol ya inekal toy kolibemben to, biglan inmalagey, tan sinmingger ed kinen Jesus. Si San Marcos ya Evangelista mabetbet ton impaamta ya no walay labay ton ontumbok ed si Jesus, walan-wala so itilak to pian sikato so maka-piolop lad si Jesus. Si Simon tan si Pidro, intilak day iket da. Si Juan tan si Santiago, intilak day ama ran kaiba to ray arum ya sumisigay. Si Mateo ya sumisingil na buis, tinaynan to so opisina to. Labay nen Jesus ya samay inmasingger ya mayaman ya balolaki et ilako ton amin so kayamanan to insan to tumboken si Jesus. Ontan met si Bartimeo, intilak to so kolibenben to.

Saman ya kolibenben et nabirbir tayon kayaman nen Bartimeo. Saman ya abel et aliwa labat ya usaren to no naogip pian ag-ambetel odino ag naket-ket na insekto, saman ya kolibenben et uusaren ton pana-anapan toy bilay. Saya so ibilkag tod gilig na dalan, no sikato so manpayabol, tan diman ipelag so abuloy tan payabol na saray totoo. No anggapo man ya kolibenben to, baleg so nabalang ed si Bartimeo. Aliwa labat ya abig na laman, no ingen pati pan-anap toy bilay.

Onya sirin so mensahe nen Bartimeo ed sikatayo. Siopaman so labay ton ontumbok ed si Jesus, walan-wala so itilak tan benegan to. Anggapo arum no aliwan saray kaugsan, kasalanan tan anto ran bengatlan mangogoyor ed sikatayon onarawi, imbes ya onasingger tayo ed si Jesus. Pian anggapo so sumlang ya magmaliw tayon tuan disipulo nen Jesus, neng-nengen tayo ed dili tayo, tan diad klasen panagbilay tayo irayan sarag tan nepeg ya itilak tayo. Bengatlan sobol na kaermenan tayo, sengegan na kasalanan odino kaugsan, anggaman angkekelag ingen ya agtayo asasikasoen, balet mangiiter na kaermenan ed arum tan diad pamilya: say inkangiras bilbilang, say inka-pasnok no maminsan, saray bisyo, say inkalastog tan inkatila.

Komon magmaliw ya oliran tayo si Bartimeo. Mairap bilay, balet sipaparaan ya intilak to sakey ya kayaryan to, pian sibobolos ya ontumbok ed si Jesus. "Kasian mo ak!" so pikakasi nen Bartimeo. Jesus, kasian mo kami. Ontan met si pikakasi tayo. Sikatayo ran makasalanan. Jesus kasian mo kami, pian sikami so manpasimbalo ya ontumbok ed sika, Katawan min Jesukristo.

Ontan la komon. Amen.

29th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

“Iyabuloy mo pa komun ya onyorung kami ed nikawanan tan nikawigim, no onyurong ka lad trono na Panarian mo.”

Sikato ya so kerew na duaran san-agi, si Juan tan si Santiago ed si Jesus. Say ebat nen Jesus ed sikara: "Nayarian yo kasiy oninom ed kupan nepeg kon inoman? ” Antes to yan agawa, inbangat nen Jesus ed saray disipulo to ya nepeg ya manirap so Anak na Too, pateyen balet onolid bilay. Gawaen yan amin nen Jesus lapud say mabetbet ya ibabaga tod sikara: Sikato so linmad mundo, aliwan panlingkuran no balet, sikato so manlingkur ed arum! Say mensahe na Ibanghilyo tayo ed sayan simba: say panag-linkur a sikato so tanda na greatness!

Si Muhammad Ali so sakey ya boksingero ya eksperto ed say linya to. Tinawag ya "The Greatest!".

Say pirpirawat tayo et sikatayo so magmaliw ya eksperto ed say linya ya kimey tayo. No sikatayo so sankamaongan ya doktor, o enhinyero, ariketecto, o sundalo, ampan tawagen itayo la na Great! Ampan "The Greatest" tayo met la ed say linya na profession tayo.

Para si Jesus, say greatness na sakey ya too, aliwan naalmo ed say kakabatan tan say expertise to ed say profession to, no ingen naalmo ed say panaglinkur to ed kapara to. Anto so kabaliksan na sayan service?

Walay panag-linkur no naalmo so dedication tan justice o katunongan ed sikatayo peles tayon mankikimey. Kaiba met lad tan so panag-sumpal na kimey tayo ya aliling toy susumpalen tayo so linawa na Dios!

Dedication. Say kabaliksan to et anggaman anton irap tan nanduroman subok so naabet tayo, agtayo onbabatik o ontataynan ya sumpalen so kimey tayo. Ta say katekep na sayan panaglinkur ed say panangasikaso tan panangaro ed arum.

Justice. Ta lapud say kimey tayo et para say pankamaungan na karaklan, aliwa labat ya para say dili. Balet no say bunga na kimey tayo tan say decision tayo et say kairapan, pakaderal na arum. tan pakaderal ya mabayag, aliwan twa tan peteg iya ya panaglinkur. This is not true service when there is no justice; there is only greed.

Kumatlo, agla nakaukolan so posiyon pian naibagan sikatayo so manlinkur. Saray posisyon et dalan tan pamaakaran labat. These are but means only to service, balet aliwan sikato labat so panaglinkur. No maminsan ingen saraya so magmamaliw ya manderal tan mamairap na karaklan no anggapo so dedication tan justice a katekep na sayan position.

Anggaman say panagluto no inparaan iya ya mabolbolos tan sililiket, sikato serbisyo tayo ed pamilya. Anggaman samay panag-panis tayo labat no tuan sinumpal unong ed panangaro ed kapara tan sinumpal ya aliwan pat-patit, so nabirbir ya sakey ya "great work". Tan saya et naitdan toy pankamaungan ed karaklan. Sakey ya tuan panaglinkur iya.

No manlinkur tayo aliwan say tepet et: No anto so naalak ed saya? No ingen, sayan gagawaen ko et makapangiter kasi na pangkamaungan ed karaklan? Diad saya. Impanengneng na Katawan ed tagey na krus so twa tan peteg ya panaglinkur. Tan say bunga to et say bilay na amin.

Ontan la komon. Amen.

28th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflectioin

Samay istorya nipakaar ed say inpa-abet da di Jesus tan samay mayaman ya balolaki tan say bangat nen Jesus nipaakar ed say kayaman so mangiiter ed sikatayo na "challenge" diad panagbilay tayo a sakey a Kristiano ed sarayan panaon. Lapud say mundo, say sociedad, say karaklan natan et susukaten da so "success" unong ed say karakel na kayamanan tan kabiskeg so seguridad ed bilay. Nanaimatonan tayo ya diad sarayan panaon, saray mayaman et mas sikara so onyayaman. Say sobsobra ed amin ya bengatla so pakaneng-nengan na ligliwa tan liket ed bilay. No pigara so kawes, sapatos, kotse. No kayaryan so sankabaloan ya cellphone tan sankarakepan ya kawes. Kanian, no maminsan say amta tayo et say pakapanyari tan kayaman so magmamaliw na sukat na inkamaong na bilay. Maong so bilay na sakey ya too no walad sikato irayan dua: kayaman tan pakapanyari. Walay marakep a trabaho, dakerakel tan mararakep ya "kagamitan", atagey so posisyon.

Anggapo so makapoy ed saraya. Aliwan makapoy so mayaman, aliwan makapoy so walad posisyon, aliwan mauges so walay pakapanyari. Ontan met, saray mairap bilay agto kabaliksan ya sikaray mauges tan sikaray maermen; saray anggapod posisyon tan pakapanyari et aliwan sukat ya say too et walad makapuy ya panagbilay.

Tepet na saman a mayaman a balolaki ed si Jesus: "Anto so gawaen ko pian nagamuran ko so bilay ya andi-anggan?" Say ebat nen Jesus: Itbanan tan taynan mo so kayamanan mo. Tan tumbok kad say tuan Dios." Odino, say kuan na Katawan ed saman ya balolaki: Nen tinawag mo ak ya maong, say Dios labat so maong. Lapud abir-bir mo ak ya Dios mo, taynan mo latay kayaman mon dios-diosan mo ta sikara tan so mangi-arawi ed sika ed siak. Natumbok mo ak labat no benegan mo ra tay antokaman ya manesebel ed sika ya magmaliw kan disipulok."

Kanian, mutektuken tayo so mensahena na ibanghilyo natan: No say inkatoo tayo et nasukat labat unong ed saray kayaryan tayo, panon tan siopa tayo la no naandi larayan kayaryan tayo? No say inkatoo tayo et nasukat labat unong ed say pakapanyarin iiter na posisyon tayo, panon tan siopa tayo la no anggapo tayo ed saraya? Wala ni sirin nen say kayaman tan pakapanyari so nayarin mangiter na kabaliksan na inkatoo tan say bilay tayo. Ya anggad mabolos tayon itbanan, siansia tayo nin maliket.

Say tua, natatakot tayo no anggapo la so walad sikatayo, anggapo met la so kabaliksan na bilay tayo. A singa samay mayaman ya balolaki: no naandi ed sikato so kayamanan to, naandi met la so kabaliksan na bilay to. Say tua, tatawagen itayo nen Jesus a Katawan tayo, aliwan unong ed say inkiwala o inkaandi na kayamanan tayo. No ingen say tawag na Dios ed sikatayo et tawag ya sikatayo et walay maong ya pikakasakey tayo ed say Dios tan kapara tayo. No anton klase so relasyon tayo ed say Dios tayo. No anten klase so pitotoo tayo ed saray kapara tayo.

Samay txt ya naawat ko siguro so makapangiter na kabaliksan na saray kayaryan tayo: ag tepeten na Dios ya Katawan no pigara tan anton klasen kotse so walad sikatayo, no ingen, pigara so inlogan tayon mankakaukolan. Ag tepeten na Dios no pigara tan no moda so kawes tayo, no ingen siopa tan pigara so akawesan tayo. Ag tepeten na Dios no anto tan panon ya kabayag tayon nanuley, no ingen pigara tan siopara so atulongan tayo nen sikatayo so walad uley.

Komon saray inter na Dios ya kayaryan tayo, dakel man o daiset, so magmaliw ya instrumento pian nagamuran tayo so bilay ya andi anggaan. Komon lapud saraya et agda itayo guyoren ya mas araoen ira nen say Dios a Katawan tayo tan say kapara tayo. No andi, singa tayo samay balolakin mayaman: lapud kayamanan to, agto naiter so nagnap ya panangaro ed say Dios. Sikato so inmarawi ya maermen. No antokaman komon so mangiter na kaermenan ed sikatayo lapud iyaarawi da itayod Katawan et walad sikatayo komon so biskeg ya taynan tan benegan ira -- lapud panangaro tayo ed say Dios tan say kapara tayo.

Ontan la komon. Amen.

27th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflfection

Walay sakey ya bii inagew-agew ya mantatalimokor ed simbaan ya manpipikasi ya akatongtong nen Father. "Father, agaylay irap na bilay. Ipipikasik so pamilya mi ta lapud samay asawak. Agko amta no akin et naasawak iman. Labay ko met la ya ondeen tan ondakep met so pamilya mi." Anto sirin so kekerewen yo ed Dios?", tepet nen Father. "Pian ondeen met lay pamilya mi tan onaligwas kami met la, komon ompatey la may asawak, Father!"

Nen saman, nen sikara ni so balon kasal, singa anggapon balot so nanengneng ya makapoy ed si asawa to. Amin maong. Sikato so prinsepe. Makisig. Sankaguapowan. Sikatoy amin a bilay to. Ag nabilay no anggapo ed abay to!  Balet natan say ipatey na say asawa to so bilay to la!

Onya so makapaermen ya nagagawad say kipapasen na saray mankakasal. Unaan, dakerakel so mankakasal ya ogogaw ni ra; tan ondarakel met so mansisian ya sanasawa. Tan lapud sayan pansisian, baleg so epekto to ed pamilya, anak tan say sociedad tayo ingen.

No wala ray interview-en ko ya labay day mankasal, tan tepeten ko no akin et labay da la so mankasal, saksakey tan apasakey so ebat da: "Father, inararok ya maong". Marakep ya ebat. Ya singa say aro labat so nakaukolan pian sikara so manpakasal. Ya singa aro labat so sentro na kasal. Basta walay, aro, anggan anggapo so trabaho. Basta walay aro anggan owap ni ra. Anggan ag amta so manluto. Mankimey.

Say mabetbet ya walad emosyon na saray mangasawa laut la no ogogaw nira et say aro labat so rason tan anggapo lan arom no akin et sikara so manpakasal. Para sikara, say kasal so solusyon na amin ya labay dad bilay: lapud say bii et maloken, pian makasian lara ed ateng da, pian nagawaan da lay laba-labay dan gawaen.Labay da met ya say kasal da et apano na panangaro, "romance", commitment, pankakasakey. Say amta ra, amin iraya, naalmo da ed kasal.

Baleg ya lingo! Ag iraya naalmo ed kasal! Say kasal singa kahon itan ya anggapo so karga to. Nepeg ya kargaan pian walay naalmod satan ya kahon. No labay ya naalmo so aro, nepeg ya walay aroan na sanasawa. No anapen so seguridad, nepeg ya walay iter ya biskeg tan pansiansia anggad irap tan problema ya arapen. No pirawat so aliguas na bilay, nepeg ya iter so kimey, tan trabaho. Say piasainger ed Dios a Katawan. Nepeg ya amta so mandasal, walay biblia ya babasaen.

Panon sirin ya naiiter so maong tan maoksoy na bilay ed pamilya no asakbay iray angasawa, anggapoy trabaho ra, tan ogaw so panagnunot na ama tan ina, o saray sanasawa? Aliwan sakey labat ya liknaan so kasal. Nepeg ya walay maturity, stabilidad ed panagnunot tan emosyon, maaron tan maanos, walay commitment tan tepel na linawa.

Diad sayan bulan na Family Rosary Month na parokya, kerewen ko pad sikayo so intention yo no sikayo so mandadasal na Santo Rosario: para say pamilya, tan laut la ed saray sanasawa, tan saray atateng. Kerewen tayo so bendision na Dios ed para sikayo. Say bokasyon ya pinili yo et bokasyon ya walay asawa tan pamilya. Sakey tan a masanton bokasyon. Diad pamilya yo mismo, komon onbolaslas so panangaro, tan sikayo komon so onaliguas ed panangaro!

Ontan la komon. Amen

26th Sunday in Ordinary Time B: Pangasinan Reflection

"Say ag onsumpad sikatayo, kaiba tayo." Saya so inbalikas nen Jesus ed saray disipulos to nen saraya et akanengneng ya toon agda kabyangan ya mamapaekal na dimonyo ed ngaran nen Jesus. Kwatit, kuanda, Kanian, pinatunda ra. "Say ag onsumpad sikatayo, kaiba tayo." Saya balet so ebat nen Jesus ed sikara.

Siopa sirin so kaiba nen Jesus? Siopa so kabyangan nen Jesus?

Unong ed say Ibanghilyo tayo, say kabayangan nen Jesus et samay toon sipaparaan ya  mamainom na danum ed siopaman lapud mananombuk ira nen Cristo. Duara so kabaliksan ton ya: unaan, samay toon mangaro, sikato so kaiba tan mikabiangan ed si Jesus. Say danum ya iter na sakey ya too et tanda na puson ontutulong, walay pikakasakey ed kairapan na arum, walay panaglinkur ed kapara. Sikato so matoor ed say ganggan nen Jesus nipaakar ed say panangaro.

Kumadwa, inkuan nen Jesus et sayan danum ya inter et lapud sikato so mananumbok nen Kristo. Say danum ya iter ed say too lapud sikato so disipulo nen Kristo et tanda met na say pikabiangan ed say misyon na Katawan tan saray naitday niduman tawag ya magmaliw ya manangibawag na Ibanghilyo. Balet sayan tawag et aliwan para saray papari tan saray mamadre labat. Anggaman agto nasarag ya amin tayo et manpari o manmadre, sayan misyon ya pangibawag na Ibanghilyo et para amin. Tan siopaman so mangibabawag, mangikakayat na sayan Maung a Balita diad panagbilay, salita tan gawa to et petepeteg ya kabiangan tan kaiba na Katawan. Tan inkuan nen Jesus: "Anggapoy toon manggaway milagrod ngaran ko, insan pansalitaan to ak a tampol na maoges." Walad sikatayo so ontulong tan mangiba ed sayan pangibawag na maung a Balita ed amin! Say danum ya iter tayo et sikato so tanda na pakatulong tayo ed sayan misyon.

Siopa ni so kabiangan nen Jesus? Samay toon sipaparaan ya labanan tan benegan to so kaugsan, tan amin ya sumlang ed say kaabigan na Katawan! Onya so kabaliksan to may inbaga na Katawan: "Potut moy limam no sikatoy pansengegay pankasalanan mo.   Potut moy salim so sikatoy pansengegay pankasalanan mo. Sokit moy matam no sikatoy pansengegay pankasalanan mo, ta magmaung nin onloob kad Panariay Dios a bulag so sakey a matam nen say nibantak kad impirnon nantopag so matam."

Aliwan literal ya magmaliw tayon bulag, piley o pokol balet nepeg ya katsepen tan ekalen iray sengeg na kasalanan. Ta say kasalanan et sumlang iya ed say inka-Dios na Katawan. Ag nayarin balot ya manolop so kasalanan tan say pikabiangan tan pimoyongan tayo ed say Katawan.

Ag nayarin walay  agom tan siblet ed puso tayo tan balet pabirbir tayod Katawan ya kaiba tayo. Ag makapanulop so panangaro tan panangasi na Katawan ed say puso tayon agto amta so mamerdona tan walay  bosol ed kaparan too. Ontan met ya agnayarin mantekepan so matilad panagbilay tan panagnunot ed say katwaan tan kaabigan na Katawan! Ag nayarin mankasakey so panangarod Dios tan bosol, tan kakulangay asikaso ed kapara. Ta say petepeteg "say ag onsumpad si Jesus, kaiba nen Jesus." Komon kaiba tan kabiangan itayo nen Jesus, ed sayan bilay tan diad onsoblay ya bilay, diad panarian na Katawan.

Ontan la komon. Amen.

25th Sunday Reflection: Say Panmutektekan tayo

Naimatonan nen Jesus ya mansasangsangan irayan disipulos to. "Anto so  pansasangsangan yod dalan?", tepet to. Ag ira akasel ta say pankokolkolan da la et no siopa so manona ed sikar. Mansasangsangan ira no siopa so "manonaan ed sikara" . Siopa so “Number One”.

Say ebat nen Jesus ed saray disipulos to, tan ontan met para sikatayo: "Siopamay labay to so walad onaan, mampaonur tan manlingkur ed amin." Kabaliktaran ed say kanunutan na saray disipulos tan say kanunutan tayon no siopa so "Number One" ed amin.

Dia tayo naneng-neng so pandumaan na dalan ya ibabangat na Katawan tan say dalan ya papatumbok na mundo. Itilan motekteken so kalidad na anapen tayon man "Number One". Say mabetbet ya anapen tayo ya labay tayon "Number One" et samay walay pakapanyari to. Tan sayan pakapanyari naalmo no panon a karakel tan kabaleg na kayaman to. Say "Number One" et say amta tayo ya popular, kabat na amin la. Say "Number One" et samay walay atagey ya posisyon, diad pribado sektor odino diad gobierno.

Say manunaan tayo et singa si Hnery Sy. Sankayaman ed intiroin Pilipinas. 6.9 Billion Dollars so kayamanan to. Odino, say Presidente ya sikato so sankamakapanyarian ed amin ed sikatayo. O, say sankaganganaan o guguapon artista. Sikara so “Number One” para dakerakel ed sikatayo.

Say "Number One" sirin et toon iitdan tayo na galang tan honor lapud say posisyon, pakapanyari tan kayamanan. Samay toon no akaiba tayod picture et say liknaan tayo et singa tayo akipikabiangan ed say kagalangan, honor, pakapanyari tan kayaman to.

Say kuanen nen Jesus: ""Siopamay labay to so walad onaan, mampaonur tan manlingkur ed amin." Kabkabat tayo si Mother Teresa. "Number One" ed mata na totoo. Aliwan lapud walad sikato so kayaman tan pakapanyari. Naalmod bilay to so agnsabsabaan ya inpanlingkur tan panangaro ed saray mansasakit. Manlilingkur, ya agto anapen so bales na inasikaso to.

Agtayo as-asikasoen iraya balet, saray atateng tayo, saray ina tan ama ya ag ira onsasawan mankikimey, mansasakripisyo para say anak tan say aliguas na pamilya ra. "Number One" ira, aliwan lapud sikara so mayaman tan mapakapanyari, balet lapud sikara so apano-panoy panangaro tan walad sikara so agnapultot ya panag-asikaso ed saray anak tan pamilya ra! Say imis tan liket na anak da labat so bales ya makapangiter na liket ed sikara. Aliwan say mas baleg ya kayamanan, mas mabiskeg ya pakapanyari.

No bilbilang et wala ra so totoon bibirbiren tayon "Number One", sikara iraya kasi so "Number One" met unong ed si Jesus, ta lapud amta ra so manlinkur tan mangaro, mapa-abeba, agmanaanap na bales no ag say pankabigaan na karaklan? Anggaman anggapo so kayamanan, posisyon tan kaban tayo, nasarag tayo ni so man-"Number One". Sikatayo met kasi so "Number One" na arum tan si Jesus, lapud mabolbolos tan sipaparaan tayon manlinkur tan mangaro ed amin ya anggapoy bales ya ilaloan?

Ontan la komon. Amen.

24th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Say Panmutektekan tayo

“Aliwan say kanunutan na Dios so walad kanunutan mo, no ingen say kanunutan na too.”

Say twa et onya: niduma so panagnunot na Dios ed say panagnunot na too. Tan nakaukolan ya sikatayo ran pinalsa to et naaralan tayon tumboken so Dios, aliwan say dili tayo.

Kasumpal  ya abirbir nen Pedro  a si Jesus et Anak na Dios, tan sikato so Manangilaban tayo, labay ton kumbinsien si Jesus ya tumboken so dalan ya labay nen Pedro, say dalan na too, aliwan say linawa na Dios. Labay nen Pedro ya arawian nen Jesus so dalan na kairapan tan patey. Say dalan na inawa so labay nen Pedro.

Inkuan na Katawan ed sikato: “Say labay na too so nununoten mo, aliwan say labay na Dios." Insan imbaga na Katawan no anto so linawa tan say kanunutan na Dios nipaakar ed say kilalaban tayo:  "Siopamay malabay ya ontombuk ed siak, nakaukolan a lingwanan toy sikaton dili, sakbaten toy krus to, insan ontombuk ed siak.”

Imbaga met ni na Katawan: Siopaman sirin so agto labay ya akoen so kairapan tan saray sakripisyo ya aabuloyan na Dios para sikato et ompatey, “naandiay bilay!”

Say tawag nen Jesus ed sikatayo et tumboken so bangat tan say impanbilay to. Anggapo la so arum a dalan ed saya: no anto so dinalan na Katawan, sipaparaan tayo met ya tumboken iya. 

Aliwan mainomay so matoor ed say konsiensia tayo; aliwan galaw-galaw so matoor ed saray ganggan na Simbaan, diad saray Ten Commandments, tan diad say linawa na Dios;

Mas mainomay ya tumboken so kanunutan tayo tan say labay tayo;

mas mainomay so mantila nen say ibagay katwaan;

mas mainomay so ombales tan manpasnok nen say mamerdona;

mas mainomay so mansikot tan tampol ya onyaman nen say man-anos ed kairapan;

mas mainomay so iyamutan tan ibatikan iray mankakaukolan nen say nadisturbo ni ya ontulong ed arum;

mas mainomay so ontaya tan manalagar na aliguas na bilay nen say mankimey ed silong na petang na agew.

Anggaman mainomay iraya, aliwan saya so walad puso, kanunutan tan bangat na Katawan. Aliwan saraya so dinalan na Katawan.

Pian sikatayo so natawag ya peteg tan twan disipulo nen Kristo, nakaukolan ya sakbaten tayo so krus tayo. Anggapo lay arum. No agtayo gawaen iya, tan say dili tan kanunutan tayo labat so tomoboken tayo, inkuan Katawan, sikatayo so ompatey! “Ta naandiay bilay so toon mangilaban na bilay to.”

Say krus so makabaliksan ed bilay na Katawan; say krus so makabaliksan met ed bilay tayo ran Kristiano. Saya so dalan ya mangiter na kilalaban tan bilay tayo. Ontan pa komon. Amen.

23rd Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflectioin

Agaylay palar to may telek tan emel ya abitlad say Ibanghilyo. Akikasi ra so pigaran kakaaro tod si Jesus  ya itapew toy lima tod saman a laki pian ontan et sikato la so onabig: makangel la tan makapansalita la. Saman so ginawa nen Jesus ed saman ya laki. "Ephphatha" kuan nen Jesus. Say kabaliksan to et "Lokas ka!". Akadngel a tampol, nakal so panaataata to, tan akapansalitay maptek imay laki.

Mapalar lapud say pikakasi na saramay kakaaro to et dinengel nen Jesus. Say biskeg na dasal da et dinengel nen Jesus; say pirpirawat dan nagawa et agamuran da. Mapalar ya talaga, kuan tayo. Mapangasi tan maaro so Dios, kuan tayo ni lamet.

Onya so mabetbet ya nagagawad bilay tayo, balet. Sikatayo so onkerew na dasal para say intention tayo. Onkerew tayo na dasal ed arum. Odino sikatayo mismo so mandarasal ed Dios ed saray agmansampot ya intentions tayo ed bilay. Amta tayo ya aliwan amin ya kerew tayod Dios et nagagamuran tayo. Pigaran agew la so apalabas nen aneng-neng kod balitad TV so sakey ya inan manangis ta lapud say anak to so a-dengue. Baleg so pikakasi tod Dios. Say dasal to et say anak to et onabig, onmbiskeg la. Balet, inatay lan lamang imay anak to.

Aliwan amin manaya, kuan tayo, et iter na Dios ed sikatayo so kerew tayo. Akin balet et samay lakin telek tan emel et pinaabig nen Jesus; balet, samay anak, agi, ateng tayo ya mansasakit et ag met ira onabig? Akin onya? Tepet tayo. Say mabetbet ya pakakabat tayod si Jesus et sikato so managtambal, sakey ya miracle worker. Tua ta lapud onya so ginagawa to unong ed say Ibanghilyo. Say kuan tayo ni: say Dios, inararo to itayo. Agto itayo paulyan. Akin balet et agto paabigen iray AMIN ya mansasakit ya ipipikasi tayo ey?

Sarayan mabetbet ya tepet et singa ibabalikas to ya nasukat tan naneng-neng tayo so panangaro na Dios ed sikatayo no dengelen tan iter na Dios iray dakerakel ya kerew tayod dasal tayo: say aligua na bilay, say abig na laman, say ikasil tan iyabig na saray mansasakit, say idukey na bilay na saray inararo tayo.

Say tua so onya, tan komon agtayo lingwanan no sarayan kerew tayod Dios et agtayo nagamuran: sikatayo so pinalsa na Dios lapud aro na Dios. Tan aroen itayo na Dios. Tan say amta tayo balet et sayan panangaro et nanengneng ed biskeg na laman tayo, odino diad kayaman o aliguas na bilay. Say tuan rason no akin et pinalsa itayo na Dios et panangaro. Say panangaro na Dios so ag nasukat ed kabaleg na kayaman, kadukey na bilay, kabiskeg na laman. Ta say panangaro na Dios naalmod anggad kairapan, diad sakit, ingen anggad diad katikey na bilay. Aliwan labat diad aliguas na bilay o prosperity, riches. We are built to be loved by God, not just to have good health, riches, or reputation. Anggapo lay arum: pian sikatayo so aroen na Dios!

No agtayo agamuran so pikakasi tayod say Dios a Katawan, agto kabaliksan ya ag itayo inaro na Dios. No sikatayo so mairap bilay, agto kabaliksan ya ag itayo inaro na Dios. No wala ra so problema tayo, agto kabaliksan ya ag itayo inaro na Dios. No wala ra so mas mayaman nen sikatayo, agto kabaliksan ya mas inaro ira na Dios nen sikatayo. No walay sakit tayo, agto kabaliksan ya daiset so aro na Dios ed sikatayo nen samay mabiskeg iran totoo.

Say nengnengen tayo komon; say mas makabaliksan et no anton klase so relasyon tayo ed say Dios. Relasyon iya na panangaron nasukat no panon tayon manmatalek ed say Dios ya saksakey so getma to ed sikatayo: say nalikna tayo so panangaro to ed sikatayo.

Komon agtayo ombabarong ed say Dios na walara so agtayo nagamuran ya labay tayo. Manisia tayo ya diad panangaro na Dios say pankamaungan tayo so saksakey ya linawa na Katawan ed sikatayo. Say importante: say Dios inararo to itayo. Ephphatha! Lokasan tayo sirin so kapusoan tayo ed sayan panangaro na Dios tan balesan tayo met iya na agnasabsaba ya panangaron manmamatalek ed say Dios a Katawan.

Ontan la komon. Amen.

21st Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

"Mairap yan bangat! Siopa kasiy makatalus ed saya!"

"Labay yo met so ontaynan?"

Antes na sayan ibanghilyo, liman libon totoo so pinakan nen Jesus nen sikato so tinombok na dakerakel ya totoo. Tan mas lalon dinmakel so tinmombok ed sikato nen naamtaan da so milagron ginawa to. Nen wadman irayan disipulo na Katawan, saray ondedengel na ibabaga to, binangatan ira na Katawan.

Imbaga na Katawan ya sikato so tinapay a mabilay, tan anggad agda kanen so lama to tan inumen so dala to, agda nagamuran so bilay ya andi-anggaan. “Siopamay mangan na laman ko tan oninom na dalak, walay bilay ton andi-anggaan tan paolien kod bilay diad kaonuran ya agew.”

Kangel da yan bangat na Katawan, unong ed say Ibanghilyo, inkuan da: "Mairap yan bangat! Siopa kasiy makatalus ed saya!" Tan anto so ginawa ra? Lapud saya, dakel ed saray disipulo toy tinmaynan, tan ag la ra akiolup ed sikato.

Kanian, tinaynan da so Katawan.

Akin et tinaynan da si Jesus. Lapud “mairap so bangat” to. Lapud tepet da, “siopa kasi makatalus ed saya.” Kanian, tinaynan da so Katawan.

Kanian, nilingaw nen Jesus iray labindua, tan tinepet to: “Labay yo met so ontaynan?”

Diad sayan ibanghilyo, aliwan saray karaklan so ngoro-ngoro ed say imbangat nen Jesus, no ingen saray disipulo tomismo. Sarayan disipulo et ontutumbok irad si Jesus, tan babangatan to ra. Tan lapud dispulo ra nen Jesus, ilaloan na Katawan ya nakaiba to ra anggad irap tan inawa.

Aliwan onya so agawa.

Anggad OK ed sikara so bangat na Katawan, anggad mainomay ya talosan tan tumboken, kaiba day Jesus. Balet ed sayan imbaga na Katawan ed sikara. Sakey ya misterio nipaakar ed say laman tan dala to ya “mairap” ya tomboken tan “ag natalusan” ya bangat, tinaynan da si Jesus.

Say tawag na Katawan ed sikatayo et magmaliw tayon disipulo to met. Dispulon akoen tan awaten so amin a bangat na Katawan… aliwa labat ed saray labay tayon akoen, tan ag labay ya awaten.

Ta say kerew na Katawan et katooran. Faithfulness. Trust. Manmatalek tayo ed salita to, tan matoor tayo ed saray ibabangat to.

Ta say bilay na sakey a Kristianon disipulo nen Kristo et nakaukolan ya matoor tayo ed saray choices tayo, ed saray pipilien tayo nipaakar ed say pananisia tayo.

Aliwan singa pananisian cafeteria, o restaurant. Pilien labat so labay, tan ag pilien so ag labay ya kanen. Pilien so bangat na Simbaan ya labat, tan ag onoren so ag labay. Ok labat. Tan maliket ya amin?

Sarag tayo kasin ibaga ya Katolika tayo diad inpangawat tayo na binyag, diad inpangawat na kasal. Walay ponsia tan baleg ya silibrasyon iraya. Balet, no nipaakar ed sinimban pimimisa, lapud agaylay irap na ombangon, odino manbiyahe odino wala ray naitilak ya gagawaen ed abong, sarag ton “taynan iyan obligasyon?”

No pilien tayo si Jesus, anggaman insipan na Katawan so andi anggaan a bilay tan say inawan iter tod sikatayo, wadtan met so kairapan na krus. Tan kipapasen ya agtayo natalusan tan ag naipaliwawa. A singa say experience na patey na inararod bilay. Say liliknaen a sakit diad dili odino say arum. Ed saraya, nengnengen itayo na Katawan tan tepeten tod sikayo: “"Labay mo met so ontaynan?"

We need to make a choice. Ag nepeg ya walay ganggan na Katawan, tan walay ley tayo met. Tan no mansumlang so ley tayo tan ganggan na Katawan, taynan tayo si Jesus?

“"Labay mo met so ontaynan?" Tepet na Katawan ed siktayo.

Balet walad si Pedro so ebat tayo: "Katawan, siopay laen mi ni? Walad sika ray salitan mangiiter na bilay ya andi-anggaan.”

Onta pa komon. Amen.

20th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Say sakey ya sipan na Katawan ed sikatayo sakbay ya tinmokotok ed tawen, nen pinmawil ed say Ama et say sipan ya agto itayon balot taynan. Agto itayo panbokbokoren. Kaiba tayo lawas.

Sayan sipan na Katawan et susumpalen to, nen saman ya anggad natan, ya anggad sampot na mundo diad panamegley na Masanton Eukaristia. Say Masanton Misa ya sisilibraan tayon inagew-agew tan diad Masanton Komunyon ya aakoen tayo kada misa.

Pian sikatayo so nabilay, nakaukolan tayo so kakanen ya natural, o natural food. Ta, no agtayo mangan, ompatey tayo.

Diad binyag, agtayo labat anak na saray atateng tayo, no ingen nagmaliw tayon anak na Dios mismo, mikakabiangan ed say madibinon bilay na Dios. Pian maabig so natural ya bilay tayo, nakaukolan tayo so natural food; pian mansiansia so bilay tayod Dios odino supernatural life tayo, nakaukolan tayon kanen ya supernatural, o supernatural food.

Tan si Kristo iyan supernatural food tayo.

Sikatayo ran Kristiano pian mabisbikeg tan mansiansia so bilay tayon madibino, et inletneg na Katawan so Sakraminto na Eukaristian. Diad sayan naawat tayo laman tan dala na Katawan mismo. Diad saray salita na pari unong ed say gangngan na Katawan ya gawaen iya ed panudnunotan ed siak: “ This is my body… this is my blood, say tinapay tan say alak so magmaliwa a peteg tan twan laman tan dala na Katawan.

Lapud si Kristo so mabilay natan, tan walad tawen, sirin anggan iner ya walay silibrasyon na misa, tan anggan iner na kawalaan na laman tan dala to, wadman met sirin so twa tan peteg ya kiwawala na Katawan!

Tan saya so sipan na Katawan: Ag itayo manbokbokor, kaiba to itayo anggad sampot na panaon.

Say Eukaristia sirin so sankablian ya regalo na Dios ed sikatayo. Diad sayan sakraminto, say kiwawala na Dios so agnaandi. Sayan kiwawalan apanoy panangaro. Say Eukaristia sirin so natawag tayon sakraminto na panangaro!

Tan sayan kiwawala so wadiad kapegleyan tayo, anggan asumpal la so misa. Walay tabernakolo diad simbaan tayo; tan diad sayan tabernakolo, akasinop iray consecrated Hosts pian ontan et diad intiron simba, no ombisita tayo ed sayan simbaan, tan sikatayo so mandasal, sikatayo so walad arap na Dios mismo!

Tan sirin, diad amin ya simbaan ed amin ya baley na Arkidiosis tayo, wadman so peteg tan twan kiwawala na Katawan. Agaylay palar tayo sirin; agaylay panangaro na Dios ed sikatayo diad bansa tayo lapud sayan sankabalgan ya bendision ed sikatayo: say Katawan waddia tan wadman et amin ya simbaan ya naalmo ed amin baley na Pilipinas! We are truly blessed!

Itultuloy tayo yan misa, tan misalamat tayo ed Katawan lapud agto itayo tinaynan, tan lapud wala so mabilay a tinapay natan, walad sikatyo met komon so mangibaga: agtayo met taynan so Katawan.

Assumption of Mary

"My soul proclaims the greatness of the Lord, my spirit exults in God my savior! He has looked upon his servant in her lowliness, and people forever will call me blessed."

Today we celebrate the Assumption of our Blessed Mother into heaven, body and soul. In  1950 Pope Pius XII solemnly defined this to be an article of our faith and declared that "the Immaculate Mother of God, Mary ever Virgin, when the course of her earthly life was ended, was taken up body and soul into the glory of heaven."

The Sacred Scriptures referred to Mary as: full of grace, blessed among women, the woman clothed with the sun. Such titles express the Church's recognition of the honor that belongs to Mary as Mother of God.

There are those who say that the honors and privileges bestowed upon Mary made her less free to sin, and therefore less human. And therefore less like us.

But we ask ourselves: Are we human because we can sin, or are we human because we can do good? If being human is defined by the good that we are, since God created us good, then Mary and Jesus are more human than we are, not the other way around, not less human.

For we always say, "Andi bali, too tayo labat.", it as if, our being human is a curse, an excuse to do evil, and avoid good. Our humanity becomes an excuse.

No manpasnok tayo, odino mansikot, sa kuan tayo: ay too ak labat. No manayew tayo, say kuantayo, agko napokpokan, too ak labat. Ag naiwasan so mankasalanan.

Balet, no manggawa tayo na kamaongan, mangaro, mamerdona, manlingkur ed arum, do we look for an excuse and say, " ay pasiensia kayod panangarok, ta lapud took ak labat." Lapud too kanian sarag tayon manggawa na kamaungan.

My dear friends, Mary's honors and privileges, the crowning glory of which is her assumption into heaven, are all received by Mary on our behalf, on behalf of humanity. She is like us; we can be like her. In her glory, we catch a glimpse of the glory that awaits us.

It is with joyful gratitude and humility that the honor given to me by His Holiness is an honor shared with you and because of you. The parishioners of San Fabian are not an excuse for me, to justify whatever wrongs I have done and I will do, but the reason for the good that my priesthood given to me as a gift will find its true meaning: in praying for you, in bringing Jesus to you.

Being holy does not mean being shielded from temptation. It means being tempted and choosing to do good anyway. We are ordinary creatures, like Mary, who depend on God to be saved. And yet, we too are extraordinary, like Mary, meant for the glory of heaven. May we all heartily join Mary as her whole being proclaims the greatness of God!

19th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

"Siak so tinapay na bilay. Mambilay ya andi-angga so siopaman a mangan ed sayan tinapay. Say tinapay ya iter kon makapangiter na bilay ed sankamundoan et say laman ko."

Sayan inbalikas nen Jesus so mangipapanunot ed sikatayo ed say sankamabliaan tan makanan sakramento ya inter tan intilak tod sikatayo. Say Sakramento na Eukaristia o say Masagradon Misa ya diad panamegley na say Spirito Santo sa bagat tayod Ama ya tinapay tan alak so magmaliw ya masagradon laman tan dala nen Jesus. Tan diad pangako tayo iraya ed say Masagradon Komunyon, sikatayo so mikasakey ed say Katawan tayon Jesukristo. Sikato so mabilay a tinapay ya makapangiter met na bilay ed say sankamundoan.

Diad misa antes tayon mankomunyon, itagey na pari so masagradon laman nen Jesus tan ikuanto: "Nia so Kordero na Dios a manamaandi kasalanan na mundo, maliket iray natatawag ed pandem to." Supper. Pandem. Panangan. Say Masagradon Misa so sakey ya panangan. The Eucharist is a meal.

Anto so kabaliksan na say Meal o pandurongan. Nanduroma so kakanen tayo. Walay masamit. Anapseng. Ampait. Wala ni so panbansagen so taway to: sweet and sour, kuno. Anggman anton taway tan luto, saksakey so rason no akin et sikatay so mangakan: pian sikatayo so onbiskeg tan mansiansian nabilay. Kanian, mangaliw tayo irayan kakanen tan kanen tayo ra, sikatayo so mamangakan tan napepesel balet agko natawag iyan sakey ya meal o pandurongan.

Say meal so sakey ya panangan ya pandurongan. No say sakey ya too et mamangakan na agaylay nanam ya pansit balet bokboker ton mangakan, sikato so mamangakan balet anggapoy karungo to. Aliwan meal iman.

Say meal so walay pandurongan. There is a gathering together. No bokbokor so mangan, anggapo so karungo. Aliwan meal iman. Sakey labat ya pangakan. Tan diad, pandurongan na totoo ed panangan, naaralan tayo so duara: communion tan sharing. Communion odino pikakasakey ed arum. Kanyan say tuan meal, mikasakey ed panangan, alagaren mo so kaibam. Aliwan, unaan ira pian mas dakel so naakan ya pansit. Ingen, manaalagaran pian walay pankakasakey ed panangan. Tan no sikatayo la so mandurongo, aliwan lumbaan so panangan. Mangal ka labat na dugaroga lapud amtam ya wala so kaibam ya narasan met. Manitilak tayo para saray kakaiba tayo. Kanian, diad tuan pandurongod panangan, we learn to be sensitive to the needs of others, nunuten tayo so arum, aliwa labat ed say pakapesel tayo. Kanian, mangitilak tayo para sikara. Miapag tayo ed sikara, tan sikara ed sikatayo.

Onya so experience, naaralan tan panmaliwan tayo komon ed say pimimisa tayo. Ta lapud sakey ya meal o pandurongo so misa, we gather together. Tan diad sayan pandurongo tayo, sikatayo so mankomunyon. Sikatayo so mankakasakey ed say altar na Dios ya diman tayo akoen so laman tan dala nen Jesus a Katawan para sikatayon amin.

Kanian, anggan kasumpal na Misa, komon awi-awit tayo ni raya: say pandurongo, say pankakasakey tan say piaapag ed arum. Ipawil tayo so bilay unong ed say masanton Misa ed inagew-agew ya bilay tayo. Lapud say Misa so natawag tayon bilay ya pandurongaan, pankakasakey tan paniiteran tan piaapagan. Kanian, no sikatayo so agaylay siblet tan maagom, kawalaay kabaliksan na Misa a sakey ya pandurongan? No say labay tayo labat so tampol ya laen, manunaan so dili: ako lang, ako pa, ako rin! Anto so kabaliksan na masanton Misa a sakey ya pandurongan na Kristiano? Singa tayo linmad party, ya apano-pano so plato tayo balet saray arum anggapo la so nikarga ra! This is against the meaning of the Eucharist as meal.

Sirn, diad sayan pimimisa tayo tan pangaako tayo ed say Katawan ed komunyon, komon itanem tayod kapusoan tayo: aliwan sikatayo labat so Kristiano diad sayan simbaan, dakerakel tayo manaya. Tan lapud saya, naaralan tayo komon so mikabiangan ed amin, naaralan tayo so mas sensitive ed saray kipapasen na arum. Laut la diad pamilya tayo. Ipawil tayo so tuan kabaliksan na pandurongan ed pamilya: walay pankakasakey. Walay alagaran. Walay apagan.

Ontan la komon. Amen.

18th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Say kumanem a kapitolo na Ibanghilyo nen Juan et pakenengnengan na say inpadlepdep nen San Juan nipaaker ed say talus na Eukaristia.

Walay taloran naibaga tayo nipaakar ed say masanton Eukaristia.
Unong ed si Santo Tomas de Aquino, say eukaristia et kanen ed pananakr o biyahe. A food for the journey. Sayan kanen so mangiter na biskeg ed sikatayo.

Amta tayo no anggapoy sustansia na laman ya iiter na kakanen tayo, anggapo so biskeg na laman. Say laman nayarian toy ag naitdan ya panangan ya pigaran agew. Balet, agto nayarian ya manbilay no ag naitday kanen ya mabayag. Agtayo manbayag. Onkapoy itayo. No makapoy tayo la, agtayo la nasumpal so getma tayon laen.

Saray sakraminto na biniag, kompirmasyon, ordin tan say kasal so maminsan labat iran naawat ed bilay na sakey a Kristiano. Balet say sakraminto na Eukaristia so nepeg a maminpigan awaten na sakey a Kristiano. Sayan sakraminto so kanen ya makapangiter na sustansya ed say kamarerwa tayo.

Agtayo nayarin ibaga ya maong so relasyon tayo ed Dios a Katawan, balet agtayo aawaten so Katawan ed masanton Eukaristia. Agtayo nasumpal so biyahe. Ag mabayag, onkapoy so satan ya relasyon. Akin? Lapud ag nanaitdan na sustansya so spiritual ya panagbilay tayo. Agtayo nayarian ya manbilay na sakey a maong a Kristiano no agtayonbalot nanaitdan na sustansiay grasya na Euckaristia.

Kumadwa, say Eukaristia ed tatawagen tayo met a masanton komunyon. Walay angibaga ya nabirbir tayo unong ed say kakanen tayo. We are what we eat. Diad Eukaristia, say aawaten tayo tan kakanen et si Jesus mismo. Lapud saya, sikatayo so mikakasakey ed si Jesus. Tan lapud say pangaawat tayo ed si Jesus ed komunyon, wala sirin so tuan pikakasakey tayo ed say Katawan. Ontan met sirin ya a min ya mankomunyon et mikasakey et Katawan. Tan amin ya mikasakey ed Katawan et mikasakey ed arum. Say pananisia na Katoliko et sakey ya pananisia aliwan manbokbokor. Sakey tan ya communitarian faith. Say pimimisa tayo, tan say pankomunyon tayo et mangingiter na pankakasakey na amin a Katoliko ed enteron mundo.

Kumatlo, unong ed say Ibanghilyo nen Juan, dakerakel so atilak ya tinapay nen si Kristo ed pinakan to ramay liman libon totoo. Insan, natan, ibabaga na Katawan ya sikato mismo so Tinapay na Bilay! Ontan met no nanunutan tayo ed samay milagron ginawa nen Jesus ya inpagmaliw ton alak imay danum. Dakerakel so sobra! Onya so grasya na Dios. Dakerakel. Ag natokor. Sobsobra. Onya met so panangaro na Katawan.

Sikatayo so pinakan na Katawan diad altar to. Inter toy laman to diad nengneng na tinapay. Tan samay atilak ya laman, et saraya so isinop ed say tabernakulo. Tan diad tabernakulo manayam. Say kiwawala odino say presensia na Katawan et magnayon ya wadia ed kapegleyan tayo. Wadia so Katawan a Jesus tayo ed loob na sayan simbaan.

Sayan kiwawala na Katawan et mansiansia diad sayan abong na Dios. Agay lay liket tan mapalar tayo ran Katolikon mananisia ed say Masanton Eukaristia. Maliketket tayon manisia ya say kiwawala na Katawan mismo et wadia ed kapegleyan tayo. Diad sayan abong na Dios. Diad sayan simbaan.

Ontan la kasin nabibirbir tayo so kiwawala na Katawan ed sayan simbaan? ed sayan abong na Dios? Ontan met kasi ya nabibirbir tayo so pikakasakey tayo ed balang sinansakey no sikatayo so mimisa tan mankokomunyon?

Agagik, ira. Say tawag ed sikatayo natan et say pananisia tayo ed si Jesus a Tinapay na Bilay. Tan sayan Tinapay so kanen tayo unong ed say gangan na Katawan. Pian sikatayo naitday biskeg tan bilay. Pian sikatayo so mikasakey ed say totooy Dios. Pian naawat tayo so ag nasabsaban grasya na Katawan.

Ontan la komon. Amen.

17th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Unong ed say Ibanghilyo, dakerakel so tinmombok a totoo ed si Jesus. Limanlibo ya totoo. Tan limanlibo ya narasan ya totoo. Nen anengneng ira na Katawan, inkuan to ed saray disipulo to, "Panon tayo ran napakan irayan totoo?" Tampol ya nankwenta si Felipe. Anem agew ya sueldo so nakaukolan ya kuarta pian makapangan iray totoo. Anggapo so onman ya kuarta ra. Ag met ira "nan-bring your own baon". Ag met ira makautang. Anggapo so banko ni. Anggapo ni ingen so collateral da.  Anggapo met so mabulbolos ya mandonate.

Singa onya met so sitwasion tayo ed bansa. Diad say latest suvey dakerakel ni kuno so Filipino ya narasan, aliwan mamitlo ed sakey agew ira mangan. Mabetbet, maminsan labat. Balet amta tayo ya dakerakel met balet so naakan. Kanian, sirin aliwan say anggapo so naakan, no ingen aggapo so isaliw na naakan. Affordability, aliwan availability.

“Anggapo so isaliw,” kuan nen Felipe. Kanian, naerasan iray totoo. Ta anggapo so isaliw.

Anto balet so ginawa nen Kristo?

Walay ogaw ya walay balon ton duaran sira tan limaran tinapay. Susto labat para sikato. Melmelagen nen Andres iraya. Balet, duma so pakanengneng nen Jesus ed sarayan duaran sira tan limaran tinapay.

Impanengneng to ya diad panamegley na duaran sira tan limaran tinapay, napakan so limanlibon narasan ya totoo. Agto ra pinasempet. Aliwan balabaleg ya kantidad  so nakaukolan. Ibabangat na Katawan ed sikatayo ya diad panamegley ya anggan melmelag tan dadaiset ya kayaryan na too, walay baleg ya kamaungan ya onlesa.

Samay duduaran sira tan limaran tinapay, lapud mabolbolos ya inter ed lima nen Kristo, apakan toy limanlibo ya totoo. Agagik ira, anggan antoy kamelag tan kadaiset so iter tayod para si Kristo, no sikara iraya so inter tayod pananisia, balbaleg so pansumpalan to. Walan-walay pankamaungan ya niiter to para say karaklan.

Ag tayo la manalagar ya niduman panaon pian mangaro tayo; agtayo nakaukolan ya alagaren tan anapen tayo ray importanten totoo ya aroen tayo. Ipalima tayo so kasiksikanan tayod si Kristo. Aya labat. Sikato tan labat so sira tan tinapay ya naiter tayo ed si Jesus: Say mata tayo; say lima tayo; say sali tayo; say puso tayo. Aliwan mata na arum; lima na arum; sali na arum; puso na arum.

Say sankainomayan ya gaween tayo ed say totoon onkekerew na panangaro ed ibaki tayod arum, tan ikuan tayo,"Pasiensa ka, amigo, tan dadaiset so walad siak. Lakad si Juan ta  mas baleg so panangaro to!"

Amin komon ya opurtunidad ya walad sikatayo et pagmaliwen tayon oportunidad ya mangaro. Ya nipanengneng so panangasi na Katawan. Anggaman melmelag ya opurtunidad no sikato ya pagmaliwen ya oras tan bengatlan panangaro et napesel toy puson narasan na panangaro tan panangasi.

Agtayo la nakaukolan ya bawasan so totoo pian agtayo naeresan. Say nakaukolan et pabalegen tayo so kapusoan tayon mangaro. Insan, anggapo la so naeresan.

Agtayo la komon alagaren ya manretire pian naawat la so pension insan tayo ontulong ed arum. Agtayo la alagaren ya sikatayo so onayaman, ontaken, onganggana, man-abroad pian sikatayo so mabonlok ya mangibiang na tulong tayo. Nowalaan la anggan daiset, sarag tayo. Sikato ya no akin et dakerakel lay naiter tayo ed Theology Seminary. Diad samay “Alkansya na Pamilya”, anggan piso-piso tan inagew-agew ya pepelagan, baleg so pagmaliwan to.

No onla tayon mangawat na Masanton Komunyon, manisia tayon si Jesus a Dios tan Katawan tayo so tuan aawaten tayo. Mnapikasi tayon napesel tayo komon na panangaro nen Jesus. Pian ontan et satan ya panangaro et tuan iter tayo et kapara tayo.

Ontan la komon.

Amen.

16th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

“Kaskasian to ra, ta singa ra karniron anggapoy pastol. Binangatan to ra sirin na nambabangil a bengatla."

Sikato ya so imbaga nen San Marcos no antoy liknaan nen Jesus nen aneng-neng to ray dakerakel ya totoon ontutumbok ed sikato.
Akin kasi et kaskasian nen Jesus iray totoo?

No walay nanengneng tayon toon naknaksawan tan narasan ya ngalngali ag la makaalagey, tampol tayon nakaskasian. Onya so anengneng nen Jesus ed saray dakerakel ya ontotombok ed sikato. Nanairapan ira. Kaskasian to ra.  Kanian, say ilaloan tayon gawaen nen Jesus et pakanen to ra, odino, panpainawaen to ra. Odino, painumem to ra. Ingen, itdan to ray pasen ya panpaniwaan da. Ta lapud, arawi ni so inakar da, tan sikara ingen so binmatik ya manaanap tan ontutumbok ed si Jesus.

Balet aliwan saraya so ginawa nen Jesus. "Kaskasian to ra, kanian BINABANGATAN to ra sirin!"

Nen anengneng to rayan totoo, say liknaan nen Jesus et sikara so singa karniron anggapoy pastol da. Anto so kabaliksan to nia?

Say karniro no anggapoy pastol da et wala ray pigaran nagawa ed sikara. Sikara so nabalang. Lapud, anggapo so mangiwanwan ed sikara. No anggapo so pumapastol, ag amta na saray karniro no iner so marakep ya napanganan. No iner so kawalaay mabuna tan dakel ya dika. No anggapoy pumapastol, ompano naeresan iray karniro. Tan sikaray ompatey.

Kanian, maong sirin no walay pumapastol: ag ira nabalang so karniro, ag ira naerasan, tan naiyarawi ra ed pakarisgo. Say pumapastol sirin so nepeg ya mangiwanwan ed saray karniro pian sikaraya so ag nabalang, ag naeresan, ag narisgo. Sikara so mansiansian manbilay!

Say panangasi ya alikna nen Jesus ed saramay totoo et lapud anggapoy mangiwanwan ed sikara ya mamaarap ed Ama. Akasian to ra lapud say eras dan ondengel ed say salita ya makapangiter na kilalaban. Akasian to ra lapud abirbir nen Jesus so pakabalang da no anggapoy mangibawag na maong a salita ed sikara. Kanian binabangatan to ra.

Sikayo ran atateng, pumapastol kayo na saray anak yo. Sikayo ran manuoley ed karaklan, sikayo ra so pumapastol met. Sikayo ran bumabangat na ogogaw, sikayo ra so pumapastol. No walay agi yo, no walay kaaro yo, sikayo so pumapastol da met.

Tan say manunaan ya walad say pumapastol et panangasi. Panangasi lapud kabat yo no agyo ra pastolan unong ed say inkamaong tan maabig ya panagbilay, nabalang so anak, nabalang so ombaley, nabalang so ogogaw, kaaro.

Ibangat so onya:  ipaneng-neng so kaugsan ya gagawaen pian ontan et naaralan so manpatauli pian nagamoran so kilalaban na bilay. Ibelyaw  met so maung a balita nipaakar ed say panangasi na Dios, say pakaperdona na kasalanan tan say kilalaban na too.

Lapud si Kristo ya maestro tayo, naaralan tayon awaten so linawa na Ama, ed say kimey tan esaes na Espiritu. Lapud say salita nen Jesus magmaliw tayon maong ya ateng, maaron kaabay, maong ya kumkimey. Tan sayan naaralan tayo so nepeg met ya ibangat ed saray manontumbok ed sikatayo. Ibangat tayo ran aroen tan respetoen day bilay; say pangigalang ed say Dios ya sobol na sayan bilay.

Wadia tayo la ed sayan masanton misa. Nangelan tayo so salita nen Jesus. Komon, awaten tayo ra yan salita nen Jesus, tan pagmaliwen tayo iraya ya mangiwanwan ed sikatayod dalan ya mamaarap ed Ama. Ed saya, naibaga tayo sirin ya sikatayo so maong a karniron ondedengel ed say bangat na pastol tayo.
Ontan la komon.
Amen.

15th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflectioin

Tinawag to ra… imbaki … initdan to ray pakayari.

Saraya so taloran ginawa na Katawan nipaakar ed saray Apostol to. Sarayan labinduan apostol so imbaki to rad say mission day a mampulong na pampatauli da ray totoo ed saray kasalanan da. Tan saya so ginawa ra ya nanliber-liber ed nanduroman pasen.

Malinew met balet diad ibanghilyo ya, antes irayan apostol ya imbaki na Katawan, tinawag to ni ra. Ta anggapo met so nibaki, no saya et ag-atawag. Tan sayan atawag et ineselan to so tawag. Tinawag ira na Katawan, tan sikara so inmesel. Kanian, sikara si nibaki.

Insan nen imbaki ira na Katawan, initdan to ray pakayari ya sumpalen da so mission da.

Say mabetbet ya walad kanunutan tayo so onya nipaakar ed say mission na simbaan: saray papari tan madre, Obispo tan San Santo Papa labat so atawag, imbaki tan naitdan na pakayari na Katawan ya sumpalen so mission nen Jesus.

Araw-dawi ya ed say katwaan. Ta say twan situation et onya ay. Singa diad San Fabian ya mandakel itayon 94 thousand ed 2011 ya census. No 85% et Katoliko, sirin mga 79,000 so Katoliko. Pigara so pari tayo natan diad San Fabian, dwara tan walay sakey ya retired ya katulongan tayo. No manilalo tayo labat ed sikamin taloran papari dia, anto so pakaamta yo, nasumpal kasi so mission ya inter na Katawan nipaakar ed say simbaan diad San Fabian?

Say twa so onya: nen sikatayo so abinyagan, sikatayo so nagmaliw ya kabiangan na sayan simbaan. Tan amta tayon say simbaan so naitdan na Katawan na mission ya mangituloy ed say mission to. Sirin, diad sayan panamegley na binyag, naitdan na pakayari na Katawan ya manumpal ed say mission na simbaan lapud kabiangan tayo na sayan simbaan. Sikato ya sakey ya responsibilidad tan kabaliksan na binyag tayo: mikasakey tayo ed saray papari, ed saray Obispo ya manumpal na sayan mission. Mission tayon amin iya. Mission na balang abinyagan . Mission na amin ya kabiangan na simbaan, ogawa man o mataken, bii man o laki. Pari man o andi.

Amin tayo sirin so atawag ya magmaliw a lima, sali, sangi na Katawan diad kaabungan tayo, diad kawalaay kimey tayo, diad kaliber-liber tayo. 

Kasumpal na meeting na saray Obispo tayo ed Pilipinas, walay impalapag dan sulat para sikatayon amin. “Live Christ, Share Christ” kuanda. Tan walay apatiran kabiangan to yan sulat da: say mission na pangibawag na Ibanghilyo na saray papari, tan mamadre, seminarista. Kumadwa, say pangibawag na Ibanghilyo ed saray mairap bilay. Say kumatlo et say pi-asinger tayo lamet ed saray inmaarawi, tinmaynan lad simbaan tan sikara so kabiangan la na arum iran simbaan. Walay special ya nepeg ya gawaen tayo para sikara. Tan say kumapat, para saray kalangweran, saray kabataan.

Ed saraya, say tepet da para sikatayo: panon tayon ag ibiang tan ipaamta si Jesus ya abirbir tayo lan sikato so Dalan, say Katwaan tan say Bilay tayo ed saray agagi tayon walad kairapan, saray kalangweran tan saray inmaarawi lad simbaan? Sikatayon amin so tinawag na Dios, sikatayo so ibabaki na Katawan, tan agkayo mapagpaga, amin tayo et naitdan na pakayari pian nasumpal tayo iyan mission tayo. Natan la. Tampol la. Ontan pa komon. Amen.

14th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Diad panaon na Daan na Sipan, say propita so mabetbet ya manangipanunot ed saray totoo so linawa na Dios. Tatawagen na Dios so pigaran totoo ya magmaliw a propita, tan sikara iraya so ibaki to ed kapegleyan na totoo. Awit day mensahe na Dios. Mabetbet ya sayan mensahe et nipaakar ed say kaugsan na totoo, say pilalaban dad say Dios, tan panusumpa rad sikato.  Anawet so olo ra tan ag da la gagalangen so Dios a Katawan.

Walay propita lapud wala so kaugsan tan kasalanan na totoo. Walay propita lapud wala met so panangasi na Dios. Tan lapud sayan panangasi, lablabay na Dios ya say makasalanan a totoo so manbababawi rad kasalanan da, tan ompawil la rad Dios.

Sirin sarayan propita so ibabaki na Dios lapud kaermenan na Dios! Maermen so Dios lapud saray kasalanan na totoo to. Maermen so Dios lapud saray kaugsan ya gagawaen na totoo to. Maermen so Dios lapud bebenegan na totoo to so ganggan na Dios. Tan diad sayan kaermenan na Dios, ibaki to so propita ed totoo pian natangoyor to ran ompawil so linawa tan puso ra ed say saksakey a Dios a Katawan.

Pinmawil si Jesus ed Nazareth ya baley to. Diman binmaleg. Diman nankimey a sakey a karpintiro. Kabat na amin no siopa si Jesus tan siopa ra so pamilya tan kakanayon to. Diad sayan bekta, si Jesus so pinmawil ya aliwan sakey ya karpintiro. Aliwa lan sakey ya kapinsan o kanayon na taga Nazareth. Sikato so pinmawil ya sakey ya propita.

No akin et pinmawil si Jesus ed Nazareth? Lapud say mission to a sakey ya propita. No walay kaugsan tan kasalanan say propita so wadman ya mantangoyor ed totoo ya ompawil ed say Dios.

Say tua, lapud binyag, aliwa tayo labat a nagmaliw ya anak na Dios tan kabiangan na Simbaan, sikatayo so mikabiangan met ed say mission nen Jesus a sakey ya propita. Ya mangibawag na maung a balita. Katwaan ed kapegleyan na tila. Panangasi diad kapegleyan na bosol. Pankakasakey diad kapegleyan na kolkolan.

Tan diad sarayan kaugsan, say kaermenan na Dios so wadman. No walay tilaan. No walay bosolan. No walay saolan. Wadtan lay kaermenan na Dios. No walay panaglames ed kapara. Diad ikakayat na droga. Tan say sugal tan bisyo. Wadtan lay kaermenan na Dios.

Diad saraya, walay bosis na propita a manlalapud sikatayo so dengelen tayo komon. Sikato bilbilang so bosis na ama o ina tayo. Sakey ya anak. O maestra. Asawa. O ordinarion manag-padyak. Ya mangibabaga: duga la tay tilaan. Duga la tay droga. Duga la tay jueteng. Duga la so bosolan. Sibletan tan agom. Itilan ompawil ed say Dios. Itilan awaten lamet so linawa tan say ganggan na Dios ed bilay tayo.

Ontan la komon

13th Sunday B: Pangasinan Reflection

Lapud pananisia tayo ed say Dios ya mapangasi tan mapangaro, saray pikakasi tayo tan saray dasal tayo et dedengelen na Katawan. Dakerakel so dasal tayo; dakerakel so pikakasi tayo ed say Dios ya sankamakapanyarian. Dakerakel irayan kekerewen tayo ed say Dios. Wala irayan kerew tayon nipaakar ed abig na laman, say aligwas na bilay, say makapangiter na liket tan inawa ed sikatayo, a singa, say isabi na kuarta, odino sakey ya tulong ya nakaukolan tayo. Odino, saray kerew ya maka-pasa ed board exam so anak, odino maka-almolya trabaho so asawa, maka-abroad la pian makalmo met la na panbilay tan siguro met, say gapuoan la na inawa tan maliket ya bilay. Mabetbet met ya sarayan pikakasi tan kerew tayo ed say Dios et iiter na Dios, no ag aliwan tampolan, unong met balet ed say pansiansia tayon manilalo ya nagamuran tayo irayan amin, katekep na say pakasarag tayo tan say kimey tayo.

A singa bilbilang, no kerewen tayon maka-pasa ed board exam so anak, nepeg met ya samay anak yo et manaral tan manreview ya maong. No pikakasi tayo so aliguas na bilay ed say Dios, nepeg met labay ya sikatayo so mankimey, aliwan ngiras-ngiras, manbilay ya kontento, makabaliksan, aliwan maabak tan irresponsible. Diad sarayan pikakasi tayo, kaiba tan katekep so baleg ya pananisia tan panagmatalek ed say Dios a Katawan. Balet, wala ra so dasal tan pikakasi tayo ed say Dios, ya anggapo so nagawaan tayo, no say manmatalek tan manilalo labat ed say Panangasi na Dios.

Onya so kipapasen nen Jairo. Sikato so inmasinger ed si Jesus. Ipipikasi ton samay anak ton bii so onabig la komon ta sikato so mansasakit. Balet, kasumpal to ya akikasi ed si Jesus, sinmabi so balita ed sikato: " Inatey lay anak mo!" Para saray kakaiba nen Jairo, anggapo la so kakanaan na say pikakasi to ed si Jesus. Say kuanda ingen ed sikato: "Akin et aabalaen mo niy Maistro?”

Aminpiga tayo lan kinmerew ed say Katawan, ya amta tayon singa imposible ya iter na Katawan, balet, mansiansian tayo ni ya ontalimokor tan manpikasi ed say Katawan. Balet, angaman antoy pandasal tayo, agtayo agamuran so labay tayo. “Akin et aabalaen mo niy Maistro?” Saya so  mabetbet ya walad liknaan tayo.

Ag arawi so experience nen Jairo ed sikatayo. Nanpikasi tayo met ed say Katawan ya onabig so sakey ya inararo tayo, odino onbiskeg so anak o asawa. Balet, imbes ya walay onasabi ya balitan mangibaga:" Manliket ka, inmabig so anak o asawam", say nangel tayo et say makapaermen ya balita: "Inatey lay anak mo".

Balet, agtayo komon nanaekalan na ilalo tan panagmatalek ed say Katawan, anggan anto so nagawa: Manisia tayo,manmatalek tayo ed say Dios angganman singa anggapo la so ilalo tan posibilidad ed bilay tayo. Walay abitla nen Pope Benedict XVI nipaakar ed saya. Say kuanto: "Sikatayo so walad mas mabiskeg ya lima; tan sikatayo so walad lima na panangaro." Tan say sipan na Katawan ed si Jairo tan diad sikatayo so mangiter na ilalo ed amin: "“Ag ka natatakot; pabiskeg moy linawam.”  Say panagmatalek tayo ed si Kristo so makaekal na say takot, say ermen, say pakaekal na ilalo. Para say Dios, say imposible ed too, et posible. Manmatelek tayo ed say Katawan, tan amin manontumbok la unong ed say linawa to. Ontan pa komon. Amen.

Solemnity of the Birth of St. John the Baptist: Pangasinan Reflection

Ontan lan baleg ya subok so inarap di Zecharias tan Elizabeth nen panaon lay itdan day ngaran so anak da. No diad sikatayo, anggan anto so ipangaran tayo ed saray anak  o apo yo. Mabetbet ya ingangaran ira ed sikat ya artista, o lider odino sportsman. Kanian, nen linmad dia si Pope John Paul II nen nan-1981 tan 1995, dinmakel so manngran na John Paul. Natan, nen sinmikat si Pacquiao, aliwan Manny so dinmakel ya ngaran: Dionisia amo.

Diad saray Judio, walad kaugalian da ya ngaranan day pangolowan ya laki unong ed say ngaran na saray lalaki da. Balet say pinili di Elizabeth tan Zecharias et ngaran ya anggapo ed sikara! “Anggapo tan ya ngaran na lalaki yo!,” kuanda.

Akin balet et Juan ni so pinili da anggan anggapo tan ya nagran ed pamilya da? Ginawa da ya lapud saya so kinerew na Dios ya gawaen da! Say so imbaga nen Angel Gabriel ed si Elizabeth nen inpakabat ton sikato so manlokon anggan si Elizabeth et lepes.

Say twa nairapan irayan dwaran matakken. Aliwan mainomay so matoor ed linawa na Dios!

Dakerakel so labir ya nangel da ed saray kakaabay da. Aliwan sikato so mainomay ya awaten na saray arum. Aliwan sikato so nepeg ya gawaen, unong ed say datin gagawaen na karaklan. Mairap so miduma ed sayan bekta. Ta lapud, mainomay ya tsimisen, elekan, labiren. balawen na karaklan.

Balet, anggaman walarayan arapen da di Zecharias tan si Elizabeth, sinumpal da, matoor dan sinumpal so ganggan na Dios ya gawaen da. Tan lapud saya, walay bunga ya makapakelaw, maong tan niduma-duma.

Unaan, si akapansalita lamet si Zecharias. No natandaan yo, si Zecharias so naemel lapud sikato so nanderarwa ed say imbalita na angel nipaakar ed say panlukon nen Elizabeth ya asawa to, sakey ya lepes.

Kumadwa, amin ya kaliber-liber da so apanoy dayew tan kelaw ed say Dios a Katawan! Tan lapud saya, si Juan Bautista so akabat la na karaklan nen sikato la so nababangat.

Saraya so maong a balita para sikatayo:

No ipaamta na Dios a Katawan so linawa to ed sikatayo diad panamegley na konsiensia odino diad saray bangat na Simbaan tan say esases na Ispirito Santo, walay rason no akin. S

Unaan, no onoren tayo iyan linawa na Dios, mas lalo tayon onasingger ed say Dios. Tan amta tayo ya saya so sikreto na kinamaong tan liket na bilay tayo: say panbilay tayon assinger ed say Dios! Tan lapud saya, say grasya tan bendision na Dios so naawat met na saray walad kaliber-liber tayo! Onya so bunga tan effect na katooran ed linawa na Dios! Trusting obedience to Christ and his Church is always the best policy. Tan anggaman walay sakripisyo tayo, say sankamaongan nin dalan ya tumboken et say dalan na Dios!

Panon sirin pian mas mabolbolos tayon natumbok so linawa na Dios ed bilay tayo. Igapo tayo ed saray angkelag ya sakripisyo ya naiter tayoed inagew-agew:

Antes yon inumen so aspirin pian naekal so sakit na ulo tayo, –offer tayo so sayan sakit ed Dios as singa inpangibagat na Katawan ed say kairapan to ed krus;

No makakabalaw, o labir ya mapasnok, marakep no ondeen tayo ed sarayan anggapoy kakanaan tan mangiiter na kaermenan ed arum;

Manluto ya akaimis, manpanis ya aliwan akasibangot, manplantsa ya walay maliket pian ag napooloyan so kawes.

Ekalen tayo so palusot ya mentalidad. No ingen say bilay ya matoor ed linawa na Dios so sankarapen ya dalan.

God's way is always the best way, but not always the easiest way.  Today, let's promise Christ that we will follow it anyway, just because we love him. Ontan la komon. Amen.

11th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Say ibanghilyo tayo et nipaakar ed "bokel". Say bokel ya intanem ya sakey ya domaralos. Tan anggaman agto amta no panon, say bokel et tinmubo, binmaleg ya anggad saya at nagmaliw ya tanaman ya nanbunga. Samay sakey ya bokel et say bokel na mustasa. Melmelag ya twa, balet nen saya so ontubo, magmaliw ya sankabalgan ya tanaman ya anggad saray manok so manayam ed saray sangasanga to.

Diad sarayan istorya na Katawan, labay ton itday ilalo iray disipulo to. Tan, ilalo met ed sikatayo laut la ed sarayan panaon.

In aliling na Katawan ya sarayan bokel et singa ra Panarian na Dios. Ya sayan panarian na Dios et mantalongaring. Anto ya so Panarian na Dios ya ibabaga na Katawan?

Diad saray Judio, say salita ya "Panarian na Dios" et nipaakar ed say andi anggaan ya pan-oley na Dios ed amin: say Dios so ari, tan diad sayan panaoley to, wala so katwaan, kareenan, katunongan, panangaro, pankakasakey, panangasi. Saraya so pakanengnengan no say Panarian na Dios so wadia la ed kapegleyan na too. Diad gapoy inpanbabangat na Katawan, saya so inbawag na Katawan para saray Judio: "Manparaan kayo! Wadia la so Panarian na Dios!"

Tan saya met so maong a balita ya inawat tayo: Wadia la so Panarian na Dios! Tan, no talusan tayo so kabaliksan na sayan Panarian, wadia met la sirin ed kapegleyan tayo so tanda tan pakanengnengan na sayan Panarian:

katwaan, kareenan, katunongan, panangaro, pankakasakey, panangasi. Ta lapud saya so inbalikas na Katawan, insipan to: wadia la so Panarian na Dios!

Balet lingaw kayo ed kaliber-liber tayo, dengel kayo ed saray balita diad radio, manbasa kayo na saray newspapers: imbes na say Panarian na Dios so wadia, singa say Panarian na Kaugsan so onkakayat ed kapegleyan tayo! Dakerakel so tilaan, pateyan, lastogan, lamesan. Bosolan tan kolkolan. Wadtan la so nanduroman bisyo, tan kaugsan ya dederalen toy bilay na too. Kawalaan so Panarian na Dios?

No saya so tepet tayo natan, say ebat et nalmo tayo ed saray istorya na Katawan nipaakar ed saray bokel. Ta sayan bokel a singa Panarian na Dios, no saya la et insibwag tan intanem, anggapoy arum ya nagawaan to no agsay ontubo, ombaleg tan manbunga. Tan anggaman singa bokel na mustasa no Panarian na Dios diad gapo, anggaman melmelag iyan bokel, saya lan lamang et ombolaslas tan ombaleg a magmaliw sangkabalgan ya tanaman!

Diad ebat na Katawan sirin ed sayan tepet tayo, ed kapegleyan na kaugsan diad kaliber-liber tayo, onya so sipan na Katawan ed sikatayo: "Anggaman singa wala tayo ni ed kabilongetan na kaugsan, agkayo mapagpaga. Say Dios so in-charge, sikatayo so manooley tan akaoley. No nantanem la so Dios, tan intanem to la so bokel na Panarian to, anggapo la so makapanpatunda ed say ibolasbolas to. Say gapoan na panoley na Katawan, anggaman singa labat onggapo ed mel-melag ya oley, diad isabi nagnap ya panaon, sikato so manoley ed amin diad intiron mundo.

Sirin, agtayo lingwanan iraya: Unaan, diad personal tayon bilay ya sakey a Kristiano. Agtayo komon nanaekalan na ilalo no mabetbet tayon ompapawil ed saray kasalanan ya agtayo labay ya gawaen. Manisia kayo ya diad sarayan pakakapelag tayo ed kasalanan, say Dios so wadtan ya lanang ya mangiter na say panangasi to tan say kabiskegan tayo. Itila labat ya onkerew ed na grasya ed sikato. Agkayo mapaga, agni asumpal so kimey na Dios ed sikatayo! Nabalang so sakey ya too tan manbilay ed kaugsan no abuloyan ton say dili to et imbes na onbolaslas ed grasya na Dios, diad say kaugsan to pepeketan to, tan agto la onkerew na liwawa ed say Dios!

Kumadwa, say pansampotan na plano na Dios nipaakar ed say kilalaban tayo. Anggaman singa mas mabiskeg so kaugsan natan, say bokel ya intanem na Dios ed say kilalaban tayo so mansampot ed say pantalongaring na pakapanyari na Dios! Agtayo komon naekalan na ilalo, tan natukso ed sayan kipapasen. Lapud say Dios so mamistiryon wadia ed amin ya nagagawa ed kaliber-liber tayo. Manmatanlek tayo ed sikato. Ta diad sampot, diad amin mansampot ed kamaungan. Tan amin ya kipapasen so mansampot ed kamaungan.

Ontan pa komon. Amen.

Corpus Christi: Pangasinan Reflection

Sisilibraan tayo nantan a simba so solemnidad na Laman tan Dala na Katawan tayon Jesu Cristo, odino diad latin say “Corpus Christi”. Say kabaliksan na Corpus et laman, tan say Christi et Cristo: say Laman nen Cristo.

Tan sayan silibrasyon et ipapanunot tod sikatayo so sankamablian ya regalon inter na Katawan ed sikatayo: say masagradon laman na Katawan ya aakoen tayo mismo diad Masanton Komunyon. Say Masanton Misa a sisilibraan tayo unong ed say ganggan na Katawan: Gawa yo ya ed pakanudnuntan ed siak.

Tan sayan ganggan so totooren na say Simbaan nen saman ya anggad natan. Tan saya so rason no akin diad kada baley diad bansa tayo wala so simbaab ya nipaalagey.

Wala ra so pigaran pidumaan na say simbaan na Katoliko tan saray arum ya relihiyon. Say altar, say tabernakolo tan say talimokoran. Diad saray arum ya simbaan na aliwan Katoliko, anggapo so altar da, anggapo so tabernakolo da, tan anggapo so talimokoran da.

Walay rason no akin et anggapo iraya ed sikara: anggapo so masanton misa ya bibirbiren dan sakramento. Lapud anggapo so misa ra, anggapo so altar da; tan lapud agda sililibraan so misa, anggapo so tabernakolo ya pangisinopan na masanton hostia, say laman nen Kristo mismo; tan lapud anggapo so tabernakolo ra, anggapo so mabibinon kiwawala mismo na Katawan, anggapo so talimokoran da itdan na galang tan dayew.

Diad altar tayo sisilibraan so misa; diad tabernakolo tayo akasinop so Laman nen Cristo mismo diad masanton hostia; tan lapud saya, sikatayo so onatatalimokor ya mangiiter na galang tan dayew ed sayan kiwawala na Katawan mismo ed dalen na simbaan.

Sirin, agtayo lilingwanan so sayan kiwawala na Katawan ed amin ya simbaan tayo. Unaan, aglilinwanan so man-genuflect kada onloob ed simbaan. Sayan panagtalimokor so mamibirbir ed say kiwawala na Katawan. Kumadwa, diad dalem na simbaan sikatayo so mandasal. Tan nagawa tayo labat iya no sikatayo so mandeen. Silence ed simbaaan. Say silence tayo, say pandeen tayo et aliwa labat ya pamirbir ed say gloria na Dios ya walad say simbaan, no ingen say maong ya kipapasen na dili tayon ondengel ed say ibaga na Dios ed sikatayo. We can only truly pray when we have silence in our hearts, and silence around us. Kumatlo, agtayo komon lilingwanan ya wala ra so panangiter na galang ed say kiwawala na Dios diad masanton tabernakolo. Tan sakey et no panon tayon onarap ed say Dios diad panag-kawes tayo. Wala ra so aka-lista dimad kaloob na simbaan no anto ra so nepeg ya isolong tan ag nepeg ya isolong. Saya et pangiiter tayo na galang tan dayew ed say Dios ya wadia ed kapegleyan tayo.

No naneng-neng yo so silew ya mandarlang diad say tabernacle light, saya et reminder ya wadia so kiwawala na Dios ed say Laman to. Diad sayan kapistaan na Corpus Christ, say Masanton Laman tan Dala na Katawan, iter tayo komon so baleg ya pamagalang tan pisasalamat ed sayan sankamablian ya regalo na Dios ed sikatayo: say kiwawala mismo na Katawan ed kapegleyan tayo. Tan saya so sipan ya tinoor na Katawan ed sikatayo: anggad sampot na mundo, agto itayo taynan. Agto itayo panbokbokoren. Ontan pa komon. Amen.

Santisima Trinidad: Pangasinan Reflection B

Say misterio na Santissima Trinidad so ag nanlapud too; sayan walad kapegleyan na doktrina na pananisia tayo et diad Dios mismo so nanlapuan to. Ta lapud no say too so mangibalikas na antokaman onong ed kakabatan to, ag nayarin ibaga to ya say sakey et talora! Ag balot natalusan iya na too. Say doktrina na Santissima Trinidad ya mangibabaga ya walay saksakey ya Dios balet taloran persona, say Ama, Anak tan say Ispiritu Santo. Nanlapu iya ed Dios; no anggapo yan puyan na Dios ed too, agbalot naamtaan iya na too.

Say Santissima Trinidad, lapud sakey ya misterio ya nanlapud Dios, et naawat labat, aliwan unong ed kakabatan na too, no ag ingen unong ed say pananisia na too.

Anto sirin so kabaliksan na say misterio na Santissima Trinidad ed bilay tayon sakey a Katolikon Kristiano?

Sayan doktrina et aawaten tan walad pananisia na amini ya Kristiano, saray Protestante man o Katoliko. Balet, walay piduan tayo ed sikara. Sikatayo ran Katoliko malinlinew tayon ipapaamta iyan pananisia. Panon? Diad panag-krus tayo. Sikatayo ya Katoliko et walad kaugalian na pananisia tayo ya sikatayo so man-krus ed ngaray Dios Ama, Anak tan Ispiritu Santo. Akin et wala yan gagawaen tayo?

Unaan, say panag-krus tayo et ipapaamta, ipapanunot to so pananisia tayo ed say saksakey a Dios ed taloran persona: Ama, Anak tan Ispiritu Santo. Kada man-krus tayo sirin ibebelyaw tayo no siopa so Dios tayo, tan sikatayo so manisia ed say Santissima Trinidad.

Kumadwa, no man-krus tayo et onkekerew tayo na bendision ed say saksakey ya Dios ed taloran persona. Say pari no manbendision, sikato so man-krus tan manbendision ed ngaray Santissima Trinidad, aliwan diad ngaran to. Kanian, no man-krus tayo, onkekerew tayo na bendision ed say Dios para sikatayo. Sakey ya "self-blessing". Sirin, no kabangan tayo na kabwasan, marakep ya sikatayo so man-krus. Say bendision na Dios so walad sikatayo komon ed sayan agew. No wala ra so gawaen odino kimeyen tayo, odino walay igapo ya gawaen tayo, itilan man-krus pian say bendision na Dios so walad sikatayo ed saraman ya bekta. Pian diad say ngaray Santissima Trinidad tayo igapo tan isampot so saraman ya nanduruman kimey tan gagawaen tayo.

Say panag-krus ya kaibay bendita et ipapanunot to ya sikatayo so abinyagan ed ngaray Ama, tan diad Anak tan diad Ispiritu Santo.

Kumatlo, diad panag-krus tayo, ipapaamta to met no siopa tayo ed arap na Dios. A sikatayo so Katoliko Kristiano. Lapud say panag-krus tayo, nabibirbir tayo ya sikatayo so Katoliko. Diad abong, tua mabetbet tayo ya mankrus. Antes na panangan. Antes ya naogip. Balet, no diad paway, akin balet et ngal-ngali agtayo man-krus. Aminsan siak so angan ed Jolibee. Walay aneng-neng kon nankrus antes ya angan. Nilingaw ko ray wadman met ed saman ya fastfood, anggapo so nan-krus antes iran angan. Agi, kuan ko. Saksakey so Katoliko ed sayan restaurant! Akin et ibabaing tayo so mankrus? Akin et singa tayo nasisikig no mankrus tayo ed publiko. Agtayo komon ibabaing ya sikatayo so Katoliko. Agatayo ibabaing so pananisia tayo ed say Santissima Trinidad! Kanian, diad maminsan ya mangan ak ed restaurant tan walay naneng-neng kon mankrus, amtak ya Katoliko iman, mananisia ed say Santissima Trinidad. Tan sikato et taga San Fabian!

Diad kaka-ogip tayo walay dasal ed say Santissima Trinidad ya sumpalen tayo komon. Diad pankrus tayo: Misalamat tayo ed say Dios Ama ed amin ya bendision ya naawat tayo ed say agew ya apalabas. Diad Dios Anak, onkerew tayo na panangasi tan panamerdona ed saray kasalanan tayo. Diad Dios Ispiritu Santo, onkerew tayo na panangiwanwan to ed sikatayo ed saray gawaen tayo ed say ontumbok ya agew. Antikey ya dasal Panangidayew ed say Santissima Trinidad.

Ontan la komon