Saturday, June 25, 2011

Solimnidad na Laman tan Dala nen Kristo

Sisilibraan tayo ed sayan Simba so Solimnindad na Laman tan Dala nen Kristo odino Corpus Christi. Akin et wala yan silibrasyon ed Simbaan tayo?

34CorpuschristiADakerakel so pikasakeyan tayo ed saray arum a relihiyon tan simbaan. Anggaman ontan, wala ra met balet so pidumaan tayo ed sikara, anggaman Kristiano ra. Say sakey tan sankabalgan ya pidumaan na sikatayo ran Katoliko ed saray Protestante tan saray dakerakel ya Born Again, et nipaakar ed say Eukaristia – say Masanton Misa. Kanian, say fiesta na Corpus Christi et anggapo ed sikara.

Akin? Walay taloran panmutektekan tayon bengatla pian makabaliksan so pakatalus tayo ed sayan sankamatalongaringan ya sakraminto ed bilay na sakey ya Katoliko.

Unaan, Anto ya. Kumadwa, panon ya nagagawa ya. Kumatlo, akin et inter na Katawan iya ed sikatayo.

Unaan, diad gapoy-gapo say pananisia tayo unong ed say bangat na Simbaan et si Jesukristo mismo so twa tan peteg so kiwawala ra ed sakraminto na Eukaristia. Lapud saya, say Eukaristia so sankabalgan ed amin ya sakraminto! Say kiwawala nen Kristo et aliwan simbolo odino singa aliling to labat. A singa say bandira et simbolo na bansa, balet aliwan bansa imay bandira. Odino, crucifix et simbolo na impatey nen Kristo ed krus, balet aliwan si Kristo mismo tan twan iman.

Balet, diad Eukaristia, say kiwawala nen Jesus, sirin si Jesus a Katawan tan Dios tayo mismo so walad masanton Eukaristia. Diad say Ibanghilyo tayo natan, aminem ya imbaga nen Jesus ya say laman to et twan kanen tan say dala to et twan iinumen! Tan saya so nagawa diad ibalikas na pari ed Misa: “saya so laman ko … saya so dalak!”

Kumadwa, panon yan nagagawa? Kada silibrasyon na misa, anggan iner iya tan anton panaon, wala sirin so mamistirion milagaro so nagagawa. No si Jesus et pinagmaliw ton alak imay danum diad bansal na Cana, diad amin a misa, say Dios a Katawan et pagmaliwen ton laman tan dala to so tinapay tan alak ya imbagan tayo.

Say Dios labat so manaaboloy ed saya. Say Dios labat so makagawa labat na onya! Say Dios labat so makagawa na milagron!

Kanian, anggaman amta tayo ya sayan tinapay tan sayan alak et magmaliw ya peteg tan twan laman tan dala nen Kristo, agtayo amta no panon ya nagagawa iya. Kanian, aliwan say mata na laman, no ingen say mata na pananisia so mangibebelyaw ed saya. Kada itagey na pari so tinapay, tan say kupa na alak, say kuan tayo: My Lord and My God! Say Katawan tan Dios ko!

Kumatlo, akin et inter ya na Katawan ed sikatayo? Diad kalawakan, pinabiskeg tan naitdan iray bilay iray Israelita lapud say manna ya inter na Dios ya kanen da, inagew-agew. Saya so inpanunont nen Moises ed saray totoo, unong ed say unaan ya babasaen. Ontan met sirin, a sayan Eukaristia so inter na Katawan ed sikatayo, aliwa labat ya pakanudnutan ed say Katawan, no ingen pian diad inagew-agew ya bilay tayo, say laman tan dala nen Kristo, a twa tan peteg ya kanen tan inumen tayo et mangiter na kabiskegan so makristianon bilay.

Anto sirin so nepeg ya pangawat tayo ed sayan sankabalgan ya sakraminto ed bilay tayo? Panon tayon nipanengneng iyan pananisia?

Sayan mamilagron kiwawala nen Kristo a Katawan so rason no akin ontan lay kabaleg ya galang tan dayew ya iiter tayo ed sayan Eukaristia. Kanian, sikatayo so ontatalimokor ed arap na tabernakolo lapud si Kristo so kaiba tayo, 24/7; sikato met so rason no akin et pararakepen o simbaan: ta wadia so kiwawala na ari na saray arari!

No onloloob tayo ed simbaan tan sikatayo so mimi-misa, walay nepeg ya kawes tayo ya usaren. Kaloob yod simbaan wadman iray proper ya kawes tan saray ag nepeg ya isulong no sikatayo so mimisa. Wala irayan tumboken ta lapud say baleg ya pamagalang tayo ed say kiwawala na Dios diad sakraminto na Eukaristia.

Ontan met ya agtayo mangaako na communion no walay amta tayon mortal odino ambelat ya kasalanan tayo, tan agtayo ni akapan-kumpisar lapud kada kasalanan tayo et sumlang iya ed say aakoen tayon a Dios – say Katawan tayon Jesukrito mismo.

No wala tayod dalem na simbaan, agtayo maingal tan man-esaes tayo labat lapud say iter tayon galang ed say kiwawala nen Kristo tan say courtesy ya iter tayo ed saray labay day mandasal.

Wala met so adoration na Blessed Sacrament ya gagawaen tayo, binulan-bulan pian iter tayo so panangidayew tan pisasalamat tayo ed say Dios tan awiten tayo so amin ya nakaukolan tayo ed sikato.

Amin iraya et gagawaen tayo a manlalapud say pananisia tan say panamirbir tayo ed sayan masanto tan magnayon a kiwawala nen Kristo ed say sakraminto na Eukaristia.

Itilan misalamat sirin ed say Katawan lapud sayan nidumaduman regalo tod sikatayo. Diad pangako tayo ed say Katawan diad communion, isipan tayo ed sikatayo ya agtayo komon iya papaolyan tan daraken iyan sankabalgan ya regalo na Katawan ed sikatayo --- say masanton kiwawala to ed sakraminto na Eukaristia. Ontan pa komun. Amen.

Saturday, June 18, 2011

Santisima Trinidad: Pangasinan Reflection

“Ta say Dios ag to imbakiy Anak to a manusa, no ag ingen mangilaban, ed sankamundoan.”  Anto so kabaliksan na twan panangaro? Anto so true love?

Mabetbet ya say kwan na dakel, say panangaro et sakey ya liknaan ya mangiiter na liket tan ligliwa ed bilay na sakey ya too. Sikato ya kasi so twan panangaro?

Panon balet no bilbilang et abalang la so liknaan? Wala ni kasi so panangaro?

Panon to lamet balet no sayan aro et angiter, aliwan ligliwa tan liket, balet sakit tan kairapan? Wala ni kasi panangaro?

“Ta say Dios ag to imbakiy Anak to a manusa, no ag ingen mangilaban, ed sankamundoan.” Anto so panangaro na Dios ed sikatayo?

Diad gapo gapo, inkuan na Dios ed say too: Wala so sipanan tayo – Siak so Dios yo, tan sikayo so magmaliw kon totook. Tan inter na Dios ya amin so nakaukolan na totoo. Sikara so tinawag na Totoo’y Dios. Tan sikara so inlaban na Dios ed saray kalaban da, inyagel to rad saray manederal ed sikara. Inter na Dios so panangasikaso to ed amin ya kipapasen tan panaon. Naimatonan da yan sipanan di Abraham, Isaac tan Jacob. Anggad sikara di Moises. Kanian diad say unaan a babasaen onya so nangel tayo ya imbaga na Dios: “Siak a Katawan so sakey a Dios a maaro tan mapangasi; aliwa ak a maipapasnuk tan napno ak na baleg a panangaro tan katooran.”

Diad sayan mabonluk ya panangaro na Dios ed totoo to, anto so ebat tan imbilay na totoo. Ilaloan tayo ya lapud nanaimatonan da so inkatoor na Dios ed say sipan to, ontan met so inkatoor na totoo ed say sipanan da: say Dios labat so Dios da. Anggapo la so arum. Balet, amta tayo ya ontan lay panag-kasalanan na too. Tan mabetbet ya bebenegan to so sipanan da ed say Dios a Katawan. Lapud saya, nepeg labat ya dusaen na Dios so totoo to lapud sarayan kasalanan.

Ontan kasi so ginawa na Dios ed too? Say kuay ibanghilyo: Ta say Dios ag to imbakiy Anak to a manusa, no ag ingen mangilaban, ed sankamundoan.” 

Siopa so twan panangaro? Say Dios so twan panangaro.

Anggaman sikatayo so makasalanan, inaro itayo na Dios. Imbaki to so Anak to pian ilaban to itayo – aliwan pian dusaen to itayo.

Aliwan liknaan so panangaro sirin. No ingen saya et manangiter na bilay. Saya et ipapanengneng diad gawa tan diad bilay. Say Dios so panangaro. Lapud inararo itayo na Dios, anggan sikatayo so makasalanan, inbaki to so Anak to ya magmaliw a too, pian nipananengneng to no panon so panangaro na Dios. Tan saya so peteg tan matoor tayon oliran iya.

Wala kasi so pansampotan na sayan panangaro na Dios ed say too? Ebat: Anggapo. Say too balet so mabetbet ya naandiaan na panangaro. Kanian, nanaimatonan tayo so onkakayat ya kaugsan. Siblitan. Kolkolan. Kairapan. Kaermenan. Panbokbokor. Bunga irayan amin na kaandian na panangaro.

Ta say panangaro, inkuan nen Pablo et: maanos tan mapangasi; aliwan maimon, o mapasirayew, o mapaatagey; say aro aliwan mabanday so kagagawa to, aliwan masiblet, o maipapasnuk; ag mamopokuk na sakit na linawa. Say aro ag manliliket ed kaogsan, no ag ingen manliliket ed katwaan. Say aro et ag balut onsuko, tan ag balut naandian na pananisia, ilalo, tan anos. (1 Cor 13, 4-6).

Say aro et para say pankamaungan na arum. Say aro et pabpablien to so arum. Say aro et manbonluk. Maiiter. Aliwan masiblet. Say aro et walay mision to: Mission 143-44.

Diad sayan Solimnidad na Santisima Trinidad, saksakey a Dios ed taloran Persona, ibebelyaw tayo no nanlapuan tan say pansampotan tayo. Nanlapo tayod panangaro na Santisima Trinidad; mansampot tayo ed panangaron inter na Katawan a Jesus ed sikatayo, diad bilay na Santisima Trinidad. Ontan la komon. Manaarowan tayo: diad anos tan panangasi.

Saturday, June 11, 2011

Pentecost: Pangasinan Reflection

Fiesta na Pintikostis natan. Fiesta na Ispirito Santo. Sayan Ispirito Santo so naawat tayo a sakey ya regalo a nanlapud say pentecost-iconDios mismo nen sikatayo tayo so abinyagan. Naitday kabiskegan iyan panaayam na Ispirito ed bilay tayo nen inawat tayo so Sakraminto na Compirmasyon.

Anto so kabaliksan na fiesta na Pintikostis tan say indateng na Ispirito Santo ed bilay tayo?

Unaan, say Ispirito Santo so sobol na panlalapuan na special gifts ed bilay tayo a sakey a kabiangan na Simbaan. Amin tayo so makakaawat na sayan gifts o regalo  para say kabiskegan na bilay tayo a sakey ya Kristiano.  Agto labay ya ibaga balet ya nampapara so nanaawat tayo ya  manlalapod Ispirito Santo. Tan nampapara so roles tan kimey tayo ed Simbaan. Nanduroma so tawag na balang sinansakey ed sikatayo. Aliwan amin et pari o madre. Aliwan amin et walay asawa. Wala ra so walad single blessedness. Ontan met ya say Dios unong ed say kipapasen tayo ed bilay so walay iiter dan grasya tan bendision pian matoor tayon ibilay iyan tawag na Dios ed sikatayo.

Sikato ya so inbalikas nen San Pablo diad kumadwan babasaen tayo: “Nandoromay langkap a maispiritu,.. Nandoromay panaglingkur ... Nandoromay pakayari ed panagkimey..”  Tan saraya et manlalapud saksakey ya Dios. Nakaukolan iraya na Simbaan pian matoor ton nasumpal so misyon to nipaakar ed say kilalaban na amin.

Amin et at least walay sakey ya gift o talento to. Say arum et mas dakel; anggapo balet so makapangibagan walad sikaton amin so sarayan gifts tan talents ed bilay to. Papari, teachers. Ontan met ed saray musicians, dumaralos, cooks, nurses, electricians, doktors. Amin et walay pasen  ed Simbaan, unong ed say pankanawnawan panlinkur da ed bilay na Simbaan.

Kumadawa, sarayan langkap, sarayan regalo, sarayan talento so inter na Ispirito Santo ed balang sinansakey aliwan para say dilin pankamaungan. Anggaman naawat tayo iyan kaabigan no matoor tayon tutumboken so linawa na Dios ed bilay tayo. Imbaga nen San Pablo: “Say kiwawalay Ispiritu nipapatnag ed balang sakey diad nandoroman nengneng, a para kaabigan na amin.” Sayan pankaabigan aliwan para sikatayo no ingen para say interon Simbaan odino para saray arum ya mankaukolan na say special ya ministry tayo ya inter na Ispirito Santo.

Dakerakel ed sikatayo so mansasakit. Wala rad sikatayo so manbobokbokor. Dakel met ed sikatayo so anggapoy panaral da. Wala ray amta tayon mankokolkol tan ag mantotongtong. Dakel so walad kairapan na bilay.

Birbiren ed dili so mabonlok ya Dios. Nengnengen iray grasya tan regalo ya iiter tan inter na Dios ed sikatayo. Aliwan aksidente, aliwan swerte ya kuan, no akin et naitdan kayo na baleg ya kayamanan. Odino, dakel ya panaon. Mabiskeg tan maabig ya laman. Maimis tan makaaro. Maanos tan makuli. Maong ya mangansion. Maong ya mangasikaso.

No wala rayan special gifts ed sikayo, ag yo lilingwanan: Amin iraya et nanlapud say Dios Ispirito Santo. Tan saraya et inter na Dios ed sikayo, aliwa para sikayo, no ingen para say pankamaungan tan pankaabigan na amin. No matoor yon sumpalen iya, sarayan special gifts yo so dalan tan instrumento pian nagamuran yo so kilalaban na bilay unong ed say masanto, mabonlok, maaro tan mapangasin panagbilay.

Diad sayan misa, gawaen tayo met so commissioning na saray Lay Ministers tayo. Special gifts met iraya para sikara. Aliwan amin et walad sakasakey: wala ray Lectors and Commentators ed misa, Extraordinary Ministers of Holy Communion, walad sikara so Liturgical Usherretes, tan Catechists. Aliwan para sikara irayan grasyan manlinkur ed say simbaan. Tawag na Dios ed sikara para say pankamaungan tan pankaabigan na amin ed Simbaan.

Diad sayan Pista na Pintikostis, itilan sirin ya sililiket ya silibraan so indateng na Ispirito ed Simbaan, tan amin ya miembro to, tan onkerew tayo na panangiwanwan tan kabiskegan pian nausar tayon irayan naawat tan nanaawat tayo para say panakamaungan na Simbaan tan Parokia tayo. Ontan la komon. Amen.

Saturday, June 04, 2011

Ascension of the Lord: Pangasinan Reflection

Say Intokotok na Katawan so kaiba ed say doktrina na pananisia tayo. Kasumpal ya si Jesus et nanirap, inpasak ed krus tan inatey tan kasumpla na kumatlon agew sikatoy inmolid bilay, sikatoy tinmokotok ed tawen tan manyorng ed kawanan na Ama.

No say inkiolid bilay na Katawan et angiter ed sikatayo na ilalo ed say bilay ya andi anggaan; say intokotok na Katawan so angipanengneng ed sikatayo no iner iyan pikasakeyan tayon kaibay Ama tayon walad tawen! Balet, sayan intokotok na Katawan so angiter met ed sikatayo ran disipulo nen Kristo no panon itayon naitdan na misyon diad panalagar tayod say oras na pikasakey tayo ed say Dios ya Ama tayo.

Kada walay laen mi nen ogogaw kami ya kaiba mi ran ateng mi, mabayag so pataniran ed saray natilak ed abong. Andokey itan ya bilin: wadtan lan isinop so anganan, panisan so sala, manpesak, papiger so manterter ya gripo. No asumpal so andokey ya bilin, insan kami labat onpikal. No kapawil mi ed abong kasumpal na biyahe, neng-nengen nen inak so asumpal tan akimeyan ya amin iramay inbilin da antes kamin pinmikal na kabuasan.

Onya met so kabaliksan na intokotok na Katawan. Asumpal lay misyon nen Jesus. Diad panamegley na krus tan say inkiolid bilay to, inlaban to so too tan impawil tod sikatayo so bilay na Dios. Ongapo balet so misyon tayo diad mundo. Inter nen Jesus ed sikatayo so bangat ya tumboken tayo, tan say bilay ya ibilay tayo. Si Jesus la so ompawil lad Ama tod tawen. Balet, antes yan agawa, nanbilin ni ed saray disipulo to, tan sikatayo.

"Laka yod saray katoowan ed amin a bansa tan gawa yo ran disipulok. Binyagan yo ra diad ngaray Ama tan diad Anak tan diad Ispiritu Santo, tan ibangat yo ran manonur ed amin ya ingganggan kod sikayo".

Walad sikatayo la sirin ya mangituloy ed say misyon nen Jesus. Sikato ya so bilin nen Jesus ed sikatayo. Inpaneng-neng la nen Jesus ed sikatayo so dalan na panangaro, tan panangasi. Dalan ya tumboken tayon mamaarap ed kareenan tan pankakasakey. Bangat nipaakar ed say panamerdona tan panagasikaso ed saray kapara tayon. Inpaneng-neng to met ed sikatayo so oliran ya bilay ya tumboken tayo a salanti say bilay to lan lamang.

No wala rayan inparaan na Katawan. Inter nen Jesus so pakapanyari ed sikatayon sumpalen irayan amin. Walad sikatayo la so pakapanyari. Balet, seryoso tayo kasin sumpalen irayan ganggan?

Agaylay dakel ya maniirap, narasan tan manbobokoker ed saray kabkabat tayo. Labay tayo ran kasin tulongan? Pirawat tayo so kareenan ed pamilya tan baley tayo. Anggad say iyaliguas na bansa tayo. Kapigan tayon sirin ontondan mantakew, manluko tan mantila?

"Sikayon lalaki a taga Galilea," inkuanda, "akin et manalalagey kayon akatangay ed tawen? Sayan Jesus a nanlapud pegley yo tan niatagey ed tawen, et ompawil lamlamang a singa impakanengneng yod sikaton linma ed tawen."

No ompawil la si Jesus ed mundo, ompawil a sakey ya okom. Anton klasen mundo so nasabian nen Jesus kasi?

Say ebat? No anto tan panon tayon sinumpal so misyon ya pangibawag na maong a balita natan. Sikato so naalmo nen Jesus no ompawil lamet a nanlapud tawen.