Saturday, October 27, 2012

30th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

Jesus, Anak nen David! Kasian mo ak! Sikato ya so pikakasi nen Bartimeo ed si Jesus. Si Bartimeo et sakey ya mipapayabol tan sakey ya bulag. Mair-irap so kipapasen nen Bartimeo. Walad kabilongetan. Tan lapud ag-makanengneng, anggapo so nasarag ton arum ya gawaen no ag ingen mipayabol pian sikato so nabilay. Kanian, nen nangelan ton si Jesus so ondadalan dimad kawalaan to, ontan la si paneyag to ed si Jesus: "Jesus, Anak nen David! Kasian mo ak!"

Nangel iya nen Jesus. Tinawag to ya onasinger ed sikato si Bartimeo. Insan to pinaabaig. Akeneng-neng si Bartimeo. Sayan makapalik-liket ya agawad si Bartimeo et ag nansampot nen sikato so akaneng-neng la. Unong ed say ibanghilyo, wala ni mas makapalik-liket ya agawa. Unong ed si San Marcos: Si Bartimeo so "inmabig ed saman a bekta tan tinmombuk ed kinen Jesus." Si Bartimeo nagmaliw ya disipulo nen Jesus. Nagmaliw ya manumbok na Katawan.

Walay pakabirbiran tayo ya si Bartimeo et kabkabat na saray unaan ya Kristiano nen saman. Lapud kabat da so ngaran to tan say ama to. Pigpigara so abitla ran ngaran ya tinatambal nen Jesus. Anggan samay pinaoli tod bilay ya taga Naim et tinawag na saray Evangelista ya anak na sakey ya balo a taga Naim. Samay inaponan na dakerakel ya dimonyo et ya pinaabig nen Jesus et agmet abitla so ngaran to.

Walay sakey ya singa insignificant detail nen si Bartimeo so tinawag nen Jesus. Si Bartimeo so tampol ya inekal toy kolibemben to, biglan inmalagey, tan sinmingger ed kinen Jesus. Si San Marcos ya Evangelista mabetbet ton impaamta ya no walay labay ton ontumbok ed si Jesus, walan-wala so itilak to pian sikato so maka-piolop lad si Jesus. Si Simon tan si Pidro, intilak day iket da. Si Juan tan si Santiago, intilak day ama ran kaiba to ray arum ya sumisigay. Si Mateo ya sumisingil na buis, tinaynan to so opisina to. Labay nen Jesus ya samay inmasingger ya mayaman ya balolaki et ilako ton amin so kayamanan to insan to tumboken si Jesus. Ontan met si Bartimeo, intilak to so kolibenben to.

Saman ya kolibenben et nabirbir tayon kayaman nen Bartimeo. Saman ya abel et aliwa labat ya usaren to no naogip pian ag-ambetel odino ag naket-ket na insekto, saman ya kolibenben et uusaren ton pana-anapan toy bilay. Saya so ibilkag tod gilig na dalan, no sikato so manpayabol, tan diman ipelag so abuloy tan payabol na saray totoo. No anggapo man ya kolibenben to, baleg so nabalang ed si Bartimeo. Aliwa labat ya abig na laman, no ingen pati pan-anap toy bilay.

Onya sirin so mensahe nen Bartimeo ed sikatayo. Siopaman so labay ton ontumbok ed si Jesus, walan-wala so itilak tan benegan to. Anggapo arum no aliwan saray kaugsan, kasalanan tan anto ran bengatlan mangogoyor ed sikatayon onarawi, imbes ya onasingger tayo ed si Jesus. Pian anggapo so sumlang ya magmaliw tayon tuan disipulo nen Jesus, neng-nengen tayo ed dili tayo, tan diad klasen panagbilay tayo irayan sarag tan nepeg ya itilak tayo. Bengatlan sobol na kaermenan tayo, sengegan na kasalanan odino kaugsan, anggaman angkekelag ingen ya agtayo asasikasoen, balet mangiiter na kaermenan ed arum tan diad pamilya: say inkangiras bilbilang, say inka-pasnok no maminsan, saray bisyo, say inkalastog tan inkatila.

Komon magmaliw ya oliran tayo si Bartimeo. Mairap bilay, balet sipaparaan ya intilak to sakey ya kayaryan to, pian sibobolos ya ontumbok ed si Jesus. "Kasian mo ak!" so pikakasi nen Bartimeo. Jesus, kasian mo kami. Ontan met si pikakasi tayo. Sikatayo ran makasalanan. Jesus kasian mo kami, pian sikami so manpasimbalo ya ontumbok ed sika, Katawan min Jesukristo.

Ontan la komon. Amen.

Saturday, October 20, 2012

29th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

“Iyabuloy mo pa komun ya onyorung kami ed nikawanan tan nikawigim, no onyurong ka lad trono na Panarian mo.”

Sikato ya so kerew na duaran san-agi, si Juan tan si Santiago ed si Jesus. Say ebat nen Jesus ed sikara: "Nayarian yo kasiy oninom ed kupan nepeg kon inoman? ” Antes to yan agawa, inbangat nen Jesus ed saray disipulo to ya nepeg ya manirap so Anak na Too, pateyen balet onolid bilay. Gawaen yan amin nen Jesus lapud say mabetbet ya ibabaga tod sikara: Sikato so linmad mundo, aliwan panlingkuran no balet, sikato so manlingkur ed arum! Say mensahe na Ibanghilyo tayo ed sayan simba: say panag-linkur a sikato so tanda na greatness!

Si Muhammad Ali so sakey ya boksingero ya eksperto ed say linya to. Tinawag ya "The Greatest!".

Say pirpirawat tayo et sikatayo so magmaliw ya eksperto ed say linya ya kimey tayo. No sikatayo so sankamaongan ya doktor, o enhinyero, ariketecto, o sundalo, ampan tawagen itayo la na Great! Ampan "The Greatest" tayo met la ed say linya na profession tayo.

Para si Jesus, say greatness na sakey ya too, aliwan naalmo ed say kakabatan tan say expertise to ed say profession to, no ingen naalmo ed say panaglinkur to ed kapara to. Anto so kabaliksan na sayan service?

Walay panag-linkur no naalmo so dedication tan justice o katunongan ed sikatayo peles tayon mankikimey. Kaiba met lad tan so panag-sumpal na kimey tayo ya aliling toy susumpalen tayo so linawa na Dios!

Dedication. Say kabaliksan to et anggaman anton irap tan nanduroman subok so naabet tayo, agtayo onbabatik o ontataynan ya sumpalen so kimey tayo. Ta say katekep na sayan panaglinkur ed say panangasikaso tan panangaro ed arum.

Justice. Ta lapud say kimey tayo et para say pankamaungan na karaklan, aliwa labat ya para say dili. Balet no say bunga na kimey tayo tan say decision tayo et say kairapan, pakaderal na arum. tan pakaderal ya mabayag, aliwan twa tan peteg iya ya panaglinkur. This is not true service when there is no justice; there is only greed.

Kumatlo, agla nakaukolan so posiyon pian naibagan sikatayo so manlinkur. Saray posisyon et dalan tan pamaakaran labat. These are but means only to service, balet aliwan sikato labat so panaglinkur. No maminsan ingen saraya so magmamaliw ya manderal tan mamairap na karaklan no anggapo so dedication tan justice a katekep na sayan position.

Anggaman say panagluto no inparaan iya ya mabolbolos tan sililiket, sikato serbisyo tayo ed pamilya. Anggaman samay panag-panis tayo labat no tuan sinumpal unong ed panangaro ed kapara tan sinumpal ya aliwan pat-patit, so nabirbir ya sakey ya "great work". Tan saya et naitdan toy pankamaungan ed karaklan. Sakey ya tuan panaglinkur iya.

No manlinkur tayo aliwan say tepet et: No anto so naalak ed saya? No ingen, sayan gagawaen ko et makapangiter kasi na pangkamaungan ed karaklan? Diad saya. Impanengneng na Katawan ed tagey na krus so twa tan peteg ya panaglinkur. Tan say bunga to et say bilay na amin.

Ontan la komon. Amen.

Saturday, October 13, 2012

28th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflectioin

Samay istorya nipakaar ed say inpa-abet da di Jesus tan samay mayaman ya balolaki tan say bangat nen Jesus nipaakar ed say kayaman so mangiiter ed sikatayo na "challenge" diad panagbilay tayo a sakey a Kristiano ed sarayan panaon. Lapud say mundo, say sociedad, say karaklan natan et susukaten da so "success" unong ed say karakel na kayamanan tan kabiskeg so seguridad ed bilay. Nanaimatonan tayo ya diad sarayan panaon, saray mayaman et mas sikara so onyayaman. Say sobsobra ed amin ya bengatla so pakaneng-nengan na ligliwa tan liket ed bilay. No pigara so kawes, sapatos, kotse. No kayaryan so sankabaloan ya cellphone tan sankarakepan ya kawes. Kanian, no maminsan say amta tayo et say pakapanyari tan kayaman so magmamaliw na sukat na inkamaong na bilay. Maong so bilay na sakey ya too no walad sikato irayan dua: kayaman tan pakapanyari. Walay marakep a trabaho, dakerakel tan mararakep ya "kagamitan", atagey so posisyon.

Anggapo so makapoy ed saraya. Aliwan makapoy so mayaman, aliwan makapoy so walad posisyon, aliwan mauges so walay pakapanyari. Ontan met, saray mairap bilay agto kabaliksan ya sikaray mauges tan sikaray maermen; saray anggapod posisyon tan pakapanyari et aliwan sukat ya say too et walad makapuy ya panagbilay.

Tepet na saman a mayaman a balolaki ed si Jesus: "Anto so gawaen ko pian nagamuran ko so bilay ya andi-anggan?" Say ebat nen Jesus: Itbanan tan taynan mo so kayamanan mo. Tan tumbok kad say tuan Dios." Odino, say kuan na Katawan ed saman ya balolaki: Nen tinawag mo ak ya maong, say Dios labat so maong. Lapud abir-bir mo ak ya Dios mo, taynan mo latay kayaman mon dios-diosan mo ta sikara tan so mangi-arawi ed sika ed siak. Natumbok mo ak labat no benegan mo ra tay antokaman ya manesebel ed sika ya magmaliw kan disipulok."

Kanian, mutektuken tayo so mensahena na ibanghilyo natan: No say inkatoo tayo et nasukat labat unong ed saray kayaryan tayo, panon tan siopa tayo la no naandi larayan kayaryan tayo? No say inkatoo tayo et nasukat labat unong ed say pakapanyarin iiter na posisyon tayo, panon tan siopa tayo la no anggapo tayo ed saraya? Wala ni sirin nen say kayaman tan pakapanyari so nayarin mangiter na kabaliksan na inkatoo tan say bilay tayo. Ya anggad mabolos tayon itbanan, siansia tayo nin maliket.

Say tua, natatakot tayo no anggapo la so walad sikatayo, anggapo met la so kabaliksan na bilay tayo. A singa samay mayaman ya balolaki: no naandi ed sikato so kayamanan to, naandi met la so kabaliksan na bilay to. Say tua, tatawagen itayo nen Jesus a Katawan tayo, aliwan unong ed say inkiwala o inkaandi na kayamanan tayo. No ingen say tawag na Dios ed sikatayo et tawag ya sikatayo et walay maong ya pikakasakey tayo ed say Dios tan kapara tayo. No anton klase so relasyon tayo ed say Dios tayo. No anten klase so pitotoo tayo ed saray kapara tayo.

Samay txt ya naawat ko siguro so makapangiter na kabaliksan na saray kayaryan tayo: ag tepeten na Dios ya Katawan no pigara tan anton klasen kotse so walad sikatayo, no ingen, pigara so inlogan tayon mankakaukolan. Ag tepeten na Dios no pigara tan no moda so kawes tayo, no ingen siopa tan pigara so akawesan tayo. Ag tepeten na Dios no anto tan panon ya kabayag tayon nanuley, no ingen pigara tan siopara so atulongan tayo nen sikatayo so walad uley.

Komon saray inter na Dios ya kayaryan tayo, dakel man o daiset, so magmaliw ya instrumento pian nagamuran tayo so bilay ya andi anggaan. Komon lapud saraya et agda itayo guyoren ya mas araoen ira nen say Dios a Katawan tayo tan say kapara tayo. No andi, singa tayo samay balolakin mayaman: lapud kayamanan to, agto naiter so nagnap ya panangaro ed say Dios. Sikato so inmarawi ya maermen. No antokaman komon so mangiter na kaermenan ed sikatayo lapud iyaarawi da itayod Katawan et walad sikatayo komon so biskeg ya taynan tan benegan ira -- lapud panangaro tayo ed say Dios tan say kapara tayo.

Ontan la komon. Amen.

Sunday, October 07, 2012

27th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflfection

Walay sakey ya bii inagew-agew ya mantatalimokor ed simbaan ya manpipikasi ya akatongtong nen Father. "Father, agaylay irap na bilay. Ipipikasik so pamilya mi ta lapud samay asawak. Agko amta no akin et naasawak iman. Labay ko met la ya ondeen tan ondakep met so pamilya mi." Anto sirin so kekerewen yo ed Dios?", tepet nen Father. "Pian ondeen met lay pamilya mi tan onaligwas kami met la, komon ompatey la may asawak, Father!"

Nen saman, nen sikara ni so balon kasal, singa anggapon balot so nanengneng ya makapoy ed si asawa to. Amin maong. Sikato so prinsepe. Makisig. Sankaguapowan. Sikatoy amin a bilay to. Ag nabilay no anggapo ed abay to!  Balet natan say ipatey na say asawa to so bilay to la!

Onya so makapaermen ya nagagawad say kipapasen na saray mankakasal. Unaan, dakerakel so mankakasal ya ogogaw ni ra; tan ondarakel met so mansisian ya sanasawa. Tan lapud sayan pansisian, baleg so epekto to ed pamilya, anak tan say sociedad tayo ingen.

No wala ray interview-en ko ya labay day mankasal, tan tepeten ko no akin et labay da la so mankasal, saksakey tan apasakey so ebat da: "Father, inararok ya maong". Marakep ya ebat. Ya singa say aro labat so nakaukolan pian sikara so manpakasal. Ya singa aro labat so sentro na kasal. Basta walay, aro, anggan anggapo so trabaho. Basta walay aro anggan owap ni ra. Anggan ag amta so manluto. Mankimey.

Say mabetbet ya walad emosyon na saray mangasawa laut la no ogogaw nira et say aro labat so rason tan anggapo lan arom no akin et sikara so manpakasal. Para sikara, say kasal so solusyon na amin ya labay dad bilay: lapud say bii et maloken, pian makasian lara ed ateng da, pian nagawaan da lay laba-labay dan gawaen.Labay da met ya say kasal da et apano na panangaro, "romance", commitment, pankakasakey. Say amta ra, amin iraya, naalmo da ed kasal.

Baleg ya lingo! Ag iraya naalmo ed kasal! Say kasal singa kahon itan ya anggapo so karga to. Nepeg ya kargaan pian walay naalmod satan ya kahon. No labay ya naalmo so aro, nepeg ya walay aroan na sanasawa. No anapen so seguridad, nepeg ya walay iter ya biskeg tan pansiansia anggad irap tan problema ya arapen. No pirawat so aliguas na bilay, nepeg ya iter so kimey, tan trabaho. Say piasainger ed Dios a Katawan. Nepeg ya amta so mandasal, walay biblia ya babasaen.

Panon sirin ya naiiter so maong tan maoksoy na bilay ed pamilya no asakbay iray angasawa, anggapoy trabaho ra, tan ogaw so panagnunot na ama tan ina, o saray sanasawa? Aliwan sakey labat ya liknaan so kasal. Nepeg ya walay maturity, stabilidad ed panagnunot tan emosyon, maaron tan maanos, walay commitment tan tepel na linawa.

Diad sayan bulan na Family Rosary Month na parokya, kerewen ko pad sikayo so intention yo no sikayo so mandadasal na Santo Rosario: para say pamilya, tan laut la ed saray sanasawa, tan saray atateng. Kerewen tayo so bendision na Dios ed para sikayo. Say bokasyon ya pinili yo et bokasyon ya walay asawa tan pamilya. Sakey tan a masanton bokasyon. Diad pamilya yo mismo, komon onbolaslas so panangaro, tan sikayo komon so onaliguas ed panangaro!

Ontan la komon. Amen