Saturday, March 31, 2012

Palm Sunday: Pangasinan Reflection

Sayan Simba ya tatawagen tayon Palm Sunday odino Domingo de Ramos so simba na istorya na Katwan. No panon ya si Jesus, nanlapud nen inkianak, inpan-ogaw ya anggad sikato so nanliliber-liber ya nanbabangat tan nanbawag na Maung a Balita diad saray nanduroman pasen, diad sayan babasaen ya Ibanghilyo natan, nangelan tayo no panon ya sikato so inatey.

Diad gapo la na bilay na Katawan, apano la na kairapan tan kababaingan. Niyanak ed ayaman nasaray ayep. Inbatik ed Egipto lapud aanapen ya pateyen na saray sondalo nen Herodes. Binmaleg ed mairap ya pamilya. Tan diad sakey ya probinsiya, Galilee ya arawdawi ed sentro na bansa, ed Jerusalem. Saray nagmaliw ya kakaiba to et anggapo so aral da. Nanlalapu ra ed nisolinek ya pasen. Aminpiga ya labay ya pateyen na saray Judio. Elekan da. Imbaga ran ambagel na saray kakanayon to. Nen sinmempet ed baley to, agda inawat. Inwaklit da!

Nen inkaindan nen Judas si Jesus, inlako to na talomplo pirason pilak. sayan kantidad et bili na sakey ya aripen. Nen sikato so inyarap dad si Pilato ya pateyen, say walay dignidad ya ipapatey nen saman et say beheading, o panpotot na ulo. Maples tan anggapo so kairapan. Balet, say dusa ya inter dad sikato et crucifixion. Ya sayan dusa et para saray aripen, saray anggapoy kipapasen ed sociedad, saray kriminal. Tan sayan dusa, aliwan say kairapan llabat so iiter to ingen mas ni so kababaingan. The humiliation.

Nen panaon di Jesus, amin ya totoo et sasakbotan da si laman da, anggad kapegleyan na agew. Balet, no say sakey ya ipasak ed krus, labos tan lakseb. Tan diad arap na amin, walad sikato so kababaingan!

Kanian, sarag tayon ibaga ya say istorya na bilay, inpanirap tan impatey nen Jesus et istorya na kairapan tan kababaingan. Balet, aliwan onya so kabaliksan na istorya ya nangel tayo; no ingen istorya na panangaro tan panagpa-abeba. It is a story of love and The Passion of the Christ, Passover, Jesus - Lamb of Godhumility.

Nangelan tayo so sulat nen San Pablo nipaakar ed si Jesus, diad kumadwan babasaen: “Anggaman a walad sikatoy inka-Dios, ag to impasoot a mansiansian kaparay Dios. Nilakseb to ingen so inka-Dios to, tan inala toy kipapasen na aripen nen nagmaliw a too. Nampaabeba tan maonur ya anggad patey – on, anggad ipapatey ed krus.”

Sirin, lapud panangaro say Dios nagmaliw a too, mabolos ton nanpaabeba, tan inako to so sakey ya kipapasen ya aripen. Lapud panangaro, akikasakey so Dios ed too.

Tan lapud panangaro, inter to so bilay to. Ag pinasoot ya magmaliw a too, ya inyanak ed ayaman na ayep, ya pababaingan tan pairapen diad krus.

Say Dios so nanpaabeba, tan mabolos ya pabaingan pian taloen to kasalanan ya nalapud panpaatagey nen Adan. Si Adan labay to magmaliwa a Dios; diad kasalanan ton mapaatagey, say patey so agamuran to. Say Dios, diad inpapaabeba to, nagmaliw a too. Tan lapud saya, say bilay na too a kaibay Dios so agamuran nen Kristo.

Saya so tawag na Dios ed sikatayo ed sayan arapen a Semana Santa: say kabaliksan na panagbaabeba et manbunga na panangaro. Itila sirin ya motekteken so panangaro na Dios ed sikatayo. Sayan Dios, “Anggaman a walad sikatoy inka-Dios, ag to impasoot a mansiansian kaparay Dios. Nilakseb to ingen so inka-Dios to, tan inala toy kipapasen na aripen nen nagmaliw a too. Nampaabeba tan maonur ya anggad patey – on, anggad ipapatey ed krus.”

Ontan pa komon. Amen.

Wednesday, March 21, 2012

5th Sunday of Lent (B): Pangasinan Reflection

Labay min nanengneng si Jesus. Saya so kerew na pigaran Griego ed saray disipulo nen Jesus. Manisia ak ya sayan kerew met et sikato so manunaan ya labay tayo ed bilay tayo. Say nakatongtong, nanengneng si Jesus.

Say twa, labay nen Jesus ya Sikato so  naalmo, nanengneng, nakabatan –tan naaro na amin. Kanian, si Jesus so nagmaliw a too. Tan inabolyan ton sikato so ipasak ed krus pian nalikna tan nabirbir tayo so baleg ya panangaro to ed sikatayo.

Walay marakep tan makabaliksan ya imahen na Simbaan pian sayan panangaro tan baleg a panangasi na Katawan ed sikatayo ed ag nalingwanan tan inagew-agew ya nanunutan.

Say crucifix. Say krus ya wadman si Jesus ya akapasak. Dia tayo naalmo so puso na Dios. No labay taon nanegneng si Cristo, ontangwa tayo labat tan nenegnengen tayo si Jesus ya inpasak ed krus pian sikatayo so nawalaay bilay. Pian say kelas ya pisisian tayo ed Dios et naandi, tan sikatayo so makaasinger ed Dios.

Apasalan tayo la so makakanengneng na crucifix, tan no maminsan agtayo la as-asikasoen so kabaliksan na sayan imahen na pananisia tayo. Diad arapen la ya simba et Ambelat Agew la. Tan say walad kapegleyan na sayan silibrasyon tayo et si Jesus ya inpasak ed krus.

Diad arapen ya Ambelat Agew, imbitaan ta kayon amin ya mikasakey ed say Katawan ya mamaarap ed Golgotha. No Simba, Domingo de Ramos. No Lunes Santo, walay nagawan Kumpisal ng Bayan ed ngarem na alas-kwatro. Antes to ya walay antikey ya Recollection no oras na alas-dos ed ngarem. No Martes, ed oras na alas-dos ed ngarem, itilan onkaleb ed Golgotha, para say Stations of the Cross, dimad Lipit. Tan saray regular ya schedule tayo no Huwebes Santo na alas-4 ed ngarem, tan say sanlabi ya panbantay tayo ed Santisimo. No Biernes Santo, agew na Impatey na Katawan, onggapo so silbrayon tayo ed alas dose ed ogto para samay Seven Last Word. Say novena na Divine Mercy so onggapo met ed sayan agew. Walay libot na nagawa kasumpal na Good Friday services, a kaibay veneration of the cross.

Diad sayan Holy Week tan parte na silibrasyon para say Golden Anniversary na Archdiocese, gawaen so Jubilee of Freedom and Mercy. Agtayo lilingwanan so manggawa na kimey na panangasi. Say sakey ya kimey na panangasi et say pambisita ed saray walad prisoan. No agkayo makabisita, wala so kahon na panangasi. Iter ira so mabetbet ya nakaukolan na saray priso. Aliwan lagari, no ingen saray ikamen, oles toothpaste, toothbrush, sabon, shampoo, tawas. Tan saray so iter ed sikara ed sayan silibrasyon na panangasi na Katawan.

Sarayan amin et aliwa labat iran schedule ya tomboken. No ingen awaten iraya komon ya pankanawnawan pian napasimbalo tayo so twan kabaliksan na say crucifix. Amin iraya et mangiter komon ed sikatayo na grasya pian makanan tan makabaliksan so pansilibra tayo na Holy Week.

Diad sarayan amin, say importante komon et say pansilibra na pamilya yo. Loob kayod simbaan ya kaiba yo ray pamilya yo. Sikayo ran atateng itagar yo ray anak yo. Odino, sikayo ran anak, itagar yo ray ateng yo.  Tan no makabaliksan so silbrasyon yo ya sanpamilya, komon unong ed say ibanghilyo, si Kristo so mantanggyour ed sikatayon amin ed sikato. Ontan pa komon. Amen.