Saturday, May 28, 2011

Say Panangaro tan Konsiensia ed Debate na RH Bill.

Pastoral Statement of the Archbishop of Lingayen-Dagupan to be read as the homily in all Masses on May 29, 2011, the Sixth Sunday of Easter.

Pinablik iran agagi ed Kristo:

Say panangaro so walad utel na mensahe nen Jesus ed say Ibanghilyo natan. Say panangaro so twan tanda na saray mananombok nen Kristo. Walay sipan na Katawan diad ibanghilyo ya no pilien tayo so dalan na panangaro tan tooren tayo ray ganggan to, ag itayon balot magmaliw ya olila.

Diad saray apalabas ya pigaran bulan et anengneng ed saray dakerakel ya kabiangan na saksakey a Simbaan tan minanabang ed saksakey a pananisia ed Kristo so mansusumlangan nipaakar ed say isyu na reproductive health bill diad Kongreso. Saya so twan makapaermen tan ingen makapa-iskandalo para saray aliwan Kristiano ya makakanengneng ed saray dibisyon na saray Katoliko, tan saray arum  a Katolikon laiko so walay sumlangan dad saray pastol da. No agtayo mangaro, pagmamaliwen tayon olila so dili tayo.

IPAWIL SO PANANGARO

Anggapod getma tayon aruman a parlangan so apoy, no ag say panpikakasi tayo ya mantalongaring komon so dunong tan kareenan. Labay mi so mikasi para say mas baleg a panangaro, anggaman masimoon min ipapalapag so posisyon mi nipaakar ed sayan isyun mangiiter na dibisyon. Kasumpal na sarayan ampetang a sangsangan, sikatayon amin so mantalongaring no ibelyaw tayo so katwaan ya panisian tayo a katekep na panangaro, respeto tan pamagalang ed balang sakey. Say panangaro so walad puso na social doctrine na Simbaan. Saya so ipapanunot nen Santo Papa Benedicto XVI ed sikatayo. Diad unaan a sulat nen Pedro, mangiiter na simbawa ed sikatayo si Pedro ya ag balot komon itayo naandian na kasimpitan tan pamagalang.

SAY IPAWIL ED KONSIENSYA

Manpipikasi kami ed saray agagi min Katoliko ya walad nanduroman dapag nipaakar ed say Reproductive Health Bill ya ompawil ed say bosis na konsiensia, ipalapag day posisyon da tan ebatan da ray walad duman dapag a katekep toy panangaro. Say kumadwan babasaen natan so manatawag na kalinewan na konsiensia ya anggapoy pakabalawan. Say konsiensia ya moral so ayaman na too ya pakarengelan na bosis na Dios. Sayan bosis so mangibabagan lakapen tayo no anto so kamaungan tan ipolisay tayo so kaugsan. Balet, say konsiensia so aliwan sampot ya okoman na moralidad. Nepeg a say konsiensia so naliwawaan na katwaan. Say konsiensia so nepeg ya naliwawaan na Ispirito na Dios tan abuloyan ya say bosis na aliwawaan ya konsiensia so tumboken. Manpipikasi kami ya say konsiensia so ag komon natenyeg na statistiko odino say posisyon na partisan politics. Say saksakey ya bosis ya dengelen labat na konsiensia et say bosis na Dios. Say saksakey ya pansalita na konsiensia et nepeg unong ed say panagsalita na panangaro nen Kristo.

IPAWIL SO PANKAKASAKEY

Manpipikasi  kami ed saray agagi min Katoliko ya ag da lilingwanan ya say pankakasakey na Simbaan et aliwa labat nipaakar ed say pangawat na saray doktrina. Say Katolikon pananisia et walay kabiangan ton ganggan nipaakar ed say moralidad. Agto sarag ya amta tayon dasalen labat so “Manisia ak”; nepeg ya ipapanengneng tayon sikatayo et Katoliko diad panamegley na pangibibilay tayo ed saray Katolikan moralidad. Sikatayo so Katoliko unong ed say pananisia, panangidayew tan moralidad. Katoliko tayo ed saray pananisia tayo. Katoliko tayo ed panagdasal tayo. Katoliko tayo ed say saksakey a panagbilay tayo na  moralidad.

Diad nipaakar ed pananisa, pankakasakey; diad nipaakar ed opinyon, kawayangan; diad nipaakar ed amin ya bengatla, panangaro!

Say isyu nipaakar ed contraception et walad sayakop na pananisia aliwan opinyon. Inulit-olit ya inbangat nen Beato Juan Pablo Segundo nipaakar ed say anggapoy katonongan na contraception. Ag nepeg ya pagmaliwen tayon matunong so aliwa unong ed say pakayari na saray surveys odino diad panggaway ley na mas dakel odino unong ed say pakainawaan labat na arum. Saray totoon walad pakayari ya mamapalikdo ed arum nipaakar ed say contraception so aawiten day dili ran onsusumlang ed say ley na Dios tan tatanguyoren daray arum ed kasalanan.

LABANAN SO AMIN A CORRUPTION

Asingger ed puso na Simbaan so pirawat na amin ya ombangon ed kairapan tan nagamuran so kagnapan na bilay. Twan intoro na Santo Papa Pablo VI ya “saray rason no akin walay underdevelopment et aliwan manunaan lapud say materyal ya kipapasen.” Diad arum ya pangibaga, say mas nin rason na underdevelopment et corruption na kamarerwa tan corruption na sociedad. Makaaro-arum ni so contraception ed say corruption na moralidad na sociedad tayo tan say pamilya.

Labay tayon amin ya say bansa tayo tan say pamilya na mundo so onaliguas. Agtayo maka-aliguas no anggapoy kawayangan. Inatey si Jesus ed krus tan inmolid bilay pian inter toy kawayangan tayo. Saya so bangat na EDSA nen 1986. Balet nepeg ya say lamot na kawayangan et naalmo ed katwaan. Aliwan nagnap so kawayangan. Nepeg ya panlinkuran na kawayangan so katwaan. Say kawayangan ya anggpo ed katwaan et aliling toy liknaan labat. Saya so manbunga na mapaolyan ed moralidad diad sociedad tayo.

Say twa, say ethical relativism so manbunga na totalitarianism. Deralen na ethical relativism so kawayangan. Lapud ethical relativism, say kawayangan so magmaliw a karumsisan. Say karumsisan tan mapaolyan ed moralidad o laxity so nanderal na dakel tan datin mabiskeg iran civilizations. Saray ag mangasikaso na lingo na akauna nen sikara so kapalaran dan mauges ya man-ulit ed saraya.

SAY SIMBAAN A SAKEY YA INA

Manpipikasi kami ed saray opisyales na gobierno tan saray kakaaro tayod media ya mi-kabiangan ed say Simbaan diad misyon na paka-aliguas na bilay o development. Say Simbaan Katolika diad dwan libon taon to la diad mundo tan masulok ya liman lasus diad Pilipinas et nipanengneng to la ya say Sikato et mabiskeg ya instrumento na matwan aliguas na too tan sikato so aliwan makasebel ed aliguas na bilay. Diad sayan isyu ya mangiiter na baleg a dibision, say Simbaan ni so sakey ya ina ya mangilalaban ed saray anak to ed saray mas baleg ya kaatapan tan patit a moral ya anggad natan saray pinablin anak to et agdani naneneng-neng.

Nakaukolan tayo so Dios no labay tayo so onaliguas. Si Jesus labat so Dalan, say saksakey ya Katwaan, say bokor a Bilay tayo. Anggapo la so mipara ed Sikato. Nabalang tayo no anggapo’y Jesus ed sikatayo. Diad dilin pakarisgo so onsabid sikatayo no gamuren tayo so aliguas ya  paolyanan tan ipireg tayo si Jesus.

Diad Katedral nen San Juan Evangelista, Mayo 24, 2011, Fiesta nen Maria, Mananulong na saray Kristiano.

+SOCRATES B. VILLEGAS

Arsobispo na Lingayen-Dagupan.