Feast of the Holy Family: Pangasinan Reflection

Say Masagradon Pamilya nen Maria, Jose tan Jesus so simbolo tan oliran na amin na pamilya. Mabetbet ya say Masagradon Pamilya so naneneng-neng tayo diad "belen" o samay scene ed say inkianak na Katawan. Diad belen naneng-neng tayo si Maria, say Ina ya apanonpanoy panangaro. Si Jose, say manangasikaso tan protective ya ama, tan si Jesus, say Manangilaban tayo, say Dios ya nagmaliw ya too. Saya so aneng-neng diad Ibaghilyo ya abasa.

Agaylay dekep ya nengnengen so belen. Lapud, singa aliling toy diad say belen, wadman lan amin so kareenan, say panangaro, say liket ya pirpirawat na amin ed pamilya tayo. Say babasaen ed sayan Simba so mangiiter ed sikatayo no anto so tuan elemento na pamilya: walay respeto, panangasikaso, panamerdona, panangaro, kareenan, responsibilidad. Tan saraya so wala komon ed amin ya pamilya tayo.

Taloy agew ya abalang si Jesus. Sikara so linmad Jerusalem ya mansiblibra na passover. Ed sayan fiesta, dakerakel so totoo so walad Jerusalem. Piga-pigaran pamilya so maniiba ya onland Jerusalem tan saray sankakanayaon met lan lamang so manbibiyahe ya paonla tan pasembet. Kanian, say amta da di Jose tan si Maria et si Jesus, ya labinduay taon la ed saman, et kaibad saray kakanayon da ya onsesempet. Taloy agew ya abalang. Taloy agew ya inanap da si Jesus ed Jeursalem (aliling toy singa diad Manila, abalang si Jesus). Taloy agew ya walay paga, takot tan kesaw kaibay puyat ya pana-anap day ateng to. Kanian, nen nalmo rad timplo, ontan lay liket da. Tan say tepet nen Maria, so tepet na amin ya ateng ed say anak dan akapangiter na ermen tan paga ed sikara: Anak, akin et onyay ginawam ed sikami? Mapalaloy pagpaga mi nen amam diad panaanap mid sika."

Akin et onyay ginawam ed sikami? Panon ya ebatan iyan tepet na sakey ya anak no sikato la ag ondendengel ed say ateng to. No agto la panisian so simbawa na ama tan ina to. Panon ya ebatan iya na ateng no nalilingwanan da lan asikasoen so anak da. No abalang la so panangaro, pakatalus tan panamerdona?

Akin et bibirbiren tayon masagrado so pamilya di Jose, Maria tan Jesus? Lapud walad sikara si Jesus, say Anak na Dios. Say kiwawala, say presensia na Katawan so angiter na inkasagrado na Pamilya da. Say Dios labat so makapangiter labat iya. Sirin, say pamilya tayo met so sarag tan nepeg ya natawag met ya masagrado no walad kapegleyan tayo so Katawan tayon Jesukristo. Ta nagawa ya no walad pamilya tayo so respeto, panangasikaso, panamerdona, panangaro, kareenan, responsibilidad. Diad pankakasakey na pamilya tayo, wadman so Katawan. "The family that prays together, stays together." Duara sirin so kerew ko ed saray pamilya tayo. Mandasal tayo a sakey a pamilya. Mandasal antes na mangan. Mandasal ed oras na oracion.

Masagrado so pamilya lapud say kiwawala na Katawan so walad pamilya tayo. Komon diad maseet tayon panpipikasi, say pamilya tayon amin et nabendisionan na Katawan. Ontan la komon. Amen.

3rd Sunday of Advent C: Pangasinan Reflection

Walay nangel ko ya manco-complain: "No say Dios labat komon aliwan masyadon demanding, maliket so bilay!" Wala met so kabat ko ya imbagad tod siak ya ag la manisiad Dios. Anggpo la so Dios ed bilay ko, kuanto. Akin? Tepet ko. Convenient ed siak. Ta no walay Dios, mibababali ed bilay ko, tan agko nagawaan so labay kon gawawen. Magmamaliw a disturbo tan kwatit sirin so Dios ed bilay? Twa ya kasi? Say ebat: Twa. Mibabali so Dios ed bilay tayo. Say kwatit ed bilay tayo. Aliwa ablet pian pagmaliwen ton maermen so bilay tayo no ingen pian maliket so bilay tayo. Mibabali so Dios pian naiwanwan to itayo ed dalan no sikatayo so nababalang; mibabali so Dios no sikatayo so maermen, pian naligliwaan tayo. Mibabali so Dios no wala tayod kaermenan pian agtayo manbokbokor. Balet, aliwa yan pasootan. Walad sikatayo no awaten tayo so pibabali na Dios ed bilay tayo -- pian ontan et wala tayod twa tan peteg a makritianon panagbiliay.

Diad opisina na Parokya tayo, inagew-agew a wala so mangangala na baptismal certificate. Saman ya certificate so mangiiter na proiba, ya saman a too et abinyagan, sirin, sikato so Kristianon Katoliko. Uusaren tan ya certificate a sakey ya supporting documents pian makala na passport, naalay pension, maka-lay trabaho. Balet, saman ya papel et agto naibaga no saman ya too et aliwan corrupt, aliwan matakew, maong a too, maaro ed kapara to, susumpalen to so ganggan na Dios tan say simbaan. Agto met ibabaga no saman a too et maliket o maermen o mapagpaga ed bilay to.

Diad ibanghilyo, inasinggeran na pigaran Judio si Juan Bautista. Labay da so manpabinyag. Tan tinepet da: Anto so nepeg min gawaen. Inkuan nen Juan: Agyo ra papaolyan so kapara yo. No duara so kawes yo, iter yod arum imay sakey. Agyo ra sasaulen so kaparan. Tan agyo ra lalamesen. Saray sumisingil na bius, saray sondalo so linmad si Juan a manetepet met. Ontan la so imbaga nen Juan. Agto imbaga ya mansalat iray trabaho ra, no ingen, sumpalen da so trabaho ra unong ed say gangan na Dios. Say antikey ya salita: manbilay unong ed panangaro tan panangasi; manbilay ya walay panangasikaso ed kapara; manbilay ya walad pikakaaro ed Dios. Saya so makapangiter na liket tan ligliwa ed bilay, aliwan pagpaga o takot.

Onya labat so kerew na Katawan sirin: manbilay a matuan Kristiano, aliwa labat diad ngaran, no ingen diad gawa. Tan diad panagbilay. Sikatayo so Kristiano, anggaman anto so kimey, trabaho tan kipapasen tayo ed bilay. Saksakey so nepeg tayon tumboken: say magmaliw a sakey a Kristiano diad kanunutan. salita, tan diad gawa. Mainomay so mangibagay, "Siak et saradon katoliko". Balet, sipaparaan tayo la kasin ibilay ya anggan iner, tan anton situasyon?

Diad say isabi na Christmas, onya komon so walad kapusoan tayo. Tua, mabilay si Kristo tan wadia ed kapegleyan tayo. Kanian, onya la so panpaparaan tayo na isabi agew na Christmas. Komon, sikatayo so manpasimbalo a sakey a Kristiano, pian say bansa, baley tan pamilya tayo et tuan natawag a Makristiano. Ontan pa komon. Amen.

2nd Sunday of Advent C: Pangasinan Reflections

Baleg so deral ya inawit na Bagyon Pablo diad Mindanao. Pasen ya ngal-ngali ag nabisita na bagyo!  No nengnengen ko so agawa ed saray taga diman, diad say inka-andi na panayaman da, say panbilay da, trabaho tan ingen panangan; tan diad inka-andi na say inararo dad bilay: ateng, asawa, anak, agi, apo. Panon la ra kasi? Anto ni so arapen da? Walay aneng-neng kod balita ed TV ya aka-ebat ed sarayan tepet ko. Sakey ya ina ya awit to so pala. Onkekerew na tulong balet sikato so mankikimey, mangokotkot, man-naapiger na abong ton aderal. Aneng-neng ko so walad sikato ya mangiiter na biskeg ed sikato, tan saray kakaiba ton asalanta na say bagyo: ILALO.

Say ilalo so makapanyarin salita tan realidad. Say ilalo so mangi-iter na biskeg ed sikatayon arapen so kairapan natan ta lapud walay naneneng-neng nin maong tan maabig ya future. Say ilalo so kaiba tayod kairapan. Diad ilalo, ag tayo man-surrender ed saray kairapan natan. Say ilalo so makapangiter na biskeg ya labanan ya amin ya kairapan, tan anggad anton kaugsan natan.

Saman ya ina ya apanoy ilalo ed kapegleyan na kairapan to et ipapanengneng to ni so twan kabaliksan na ilalo o hope. Say biskeg tan kabaliksan na ilalo et nepeg ya walay katekep ton PANAGPARAAN. Wala so ilalo tayon wala ni so mas marakep tan makabaliksan ya future tayo lapud say mensahe na asumpal lan agawa, negatibo man o positibon experiensia, tan say resolution tan planon agla naulit iray agawan makapoyo tan mauges. Agtayo labat sirin manaalagar ed say isabi na maong ya future tayo, no ingen, no sikatayo so walay ilalo, nepeg ya mankimey tan iparaan so sayan maong ya future tayo. Aliwa sirin ya "bahala na" attitude so ilalo. No ingen walay malinew tan maoksoy ya gawaen pian nalabanan so saray mangiiter na kairapan tan kaugsan ed bilay tayo natan.

Onya so awit na unaan ya babasaen ed libro na propita Baruch. Say ilalo ya awit na imbaga tod saray taga Jerusalem ya walad kairapan. Tan say ilalo met so awit nen Juan Bautista nen inpalapag tod karaklan so isabi na Manangilaban. Pian makana so pangabet ed say isabi na Managnilaban nepeg ya manparaan tayo. "Manbabawi kayod saray kasalanan yo!" kuan nen Juan Bautista. Iparaan so isabi na Managilaban; "nakaukolan a napetek iray malikon daladalan, tan napatar iray matibagkul a daladalan."
Diad isabi na Manangilaban tayo, nepeg ya apatas la so matibagkol ya dalan; nepeg ya maptek la so malikolikon dalan. Say kultura na katwaan, trusthworthiness, responsibilidad, decency ed public service tan diad personal ya panag-bilay. Diad abong, eskwelaan, trabaho. Agtayo labat walad pireg-pireg. Nepeg ya ongalaw tan mankakasakey tayo pian twan nalaban tayo so kaugsan tan onbulaslas so kamaungan.
Diad say ILALO walay biskeg ya naiter ed pananisia tayo; tan diad sayan pananisia, sikatyao komon so mambilay ed panangaro.

Ontan la komon. Amen.

1st Sunday of Advent C: Pangasinan Reflection

Anggapo so malabay ya manalagar; balet, lalabayen tayo so manalagar no sikatayo so akaparaan.

Ed sayan simba, onggapo so panaoan na Adbiento na simbaan. No maminsan sayan panaon et tawagen tayon pananaon na panalagar. Say Adbiento et panaon ya inter na Simbaan ya panalagar ed say isabi na Christmas; tan say kumadwan isabi na Katawan a sakey ya Ari, ya mangokom ed amin ya pinalsa.

Apatiran simba so panalagar tayo ed panaon na Adbiento. Tan sayan panaon et alilwan panalagar labat, no ingen panaon met ya panag-paraan.

Unaan, say panparaan tayo ed say silibrasyon na Christmas, say isabi na Manangliban tayo ed mundo. Panon tayo sirin ya manparaan ed isabi na Christmas? Saray gagawaen tayo kasi et sikara iraya so twan panag-paraan ed say silibrasyon na Christmas?

Anto ra so manunaan ya gagawaen tayo? Sikara iraya kasi mangipaparaan ed sikatayo ed say isabi na Manangilaban tayo no Christmas?

Twa, pian nipanengneng tayo so magayaga tan maliket ya panaon na Christmas, manipaalgey tayo na Christmas tree, mansabit na nanduroman silew, mangaliw tan manbalkot na regalo ya iter no Christmas.

Maliket tayon gagawaen iraya. Balet say twa, agtayo la makaalagar ed say isabi na Christmas. Ta saraya et sililbrasyon tayo la na Christmas ya ginmapo la nen September, odino say unaan ya “ber” ya bulan!

Ed sayan taon na panaon na Adbiento, itdan tayo’y dili tayon manalagar. Ta nanengneng so panangaro na sakey no amta to manalagar. Manalagar ya walay anos. Unong ed si San Pablo, say “aro et maanos.”  Tan diad panalagar tayo, itdan tayo met na dili tayon manparaan. Panon?

Diad inkatoor tayod say panaalagar tayo. Fidelity. Matoor ed say ganggan na Dios. Matoor tayo ed saray sipan tayo. Matoor tayo ed saray responsibilidad tan saray kimey tayo.

Diad agtayo inkatoor, sikatayo so mankakasalanan. Diad agtayo matoor ya panumbok ed saray ganggan na Katawan laut la ed ganggan na panangaro, sikatayo so mankakasalanan. Diad agtayo matoor ya oonoren iray sipan tayo, saray akipaknaan tayo, sikatayo so mankakasalanan. Sirin, say manunoaan ya panparaan tayo ed sayan panalagar ya mapaaro: say inkatoor tayo.

Onya so ibabalikas na say Ibanghilyo ya abasa: say Katawan so peteg ya onsabi. Tan sikatayo so miarap ed sikato.

Diad kumadwan babasaen nangelan tayo no anto yan ganggan awiten no sikatayo so miarapan ed say Katawan: "Pabalegen tan palaknabey Katawan komun so panaarowan yo tan say panangaro yod arum a totoo". Saya so ganggan na panangaro so sukat odino standard no panon tayon miarap ed say Katawan.

"Kanyan nakaukolan a sipaparaan kayo lawas tan ag yo totoondaay mampikasi.." Diad sayan unaan a Simba na Adbiento, sayan inbalikas na Katawan so mangiter na liwawa ed sikatayo ran manaalagar ed say isabi ra. Agtayo ontotondan mampikasi. Dasal. Ta diad sayan pandarasal tayo, say grasya tan kiwawala na Katawan komon so walad sikatayo pian ontan et sipaparaan tayon mangabet tan onarap ed say Katawan tayon Jesuskristo. Ontan pa komon. Amen.